Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• W czasie klęsk żywiołowych mogą być kłopoty z uzyskaniem zaświadczenia o niekaralności, wymaganego dla rodzica lub opiekuna podczas szkolnego wyjścia lub wycieczki 
• Gdy wniosek o jego wydanie składany jest przez Internet, zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego można otrzymać w 10 dni 
• W punkcie informacyjnym zaświadczenie wydawane jest od razu, jednak na obszarach objętych powodzią udanie się do odpowiedniego sądu może być bardzo utrudnione lub niemożliwe. A przepisy nie przewidują, by takie dokumenty były wydawane drogą internetową w trybie ekspresowym.
• Zastępca RPO Stanisław Trociuk pyta Ministra Sprawiedliwości o możliwość usprawnienia systemu wydawania zaświadczeń tak, by ułatwić wspólne działania szkół z rodzicami i opiekunami dzieci – zwłaszcza w nadzwyczajnych okolicznościach

Do Rzecznika wpłynęło pytanie kuratora oświaty dotyczące stosowania ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Chodzi o obowiązek przedstawienia zaświadczenia o niekaralności przez rodzica lub opiekuna, który chciałby towarzyszyć klasie podczas szkolnego wyjścia lub wycieczki jako opiekun, w kontekście wprowadzenia na mocy rozporządzenia Rady Ministrów stanu klęski żywiołowej w części kraju.

Przepisy przewidują, że przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi na pracodawcy lub innym organizatorze takiej działalności oraz na osobie, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do takiej działalności, ciążą obowiązki uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze. Osoba ta przedkłada pracodawcy lub innemu organizatorowi informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z  29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.

Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Sprawiedliwości, jeżeli wniosek o wydanie zaświadczenia składany jest przez internet, zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego można otrzymać w ciągu 10 dni kalendarzowych liczonych od następnego dnia od dnia złożenia wniosku. W punkcie informacyjnym zaświadczenie wydawane jest od razu, jednak na obszarach objętych powodzią udanie się do odpowiedniego sądu może być bardzo utrudnione lub niemożliwe. Wydaje się, że procedury nie przewidują przypadków, w których odpowiednie dokumenty byłyby wydawane drogą internetową w trybie ekspresowym.

Ministerstwo Edukacji Narodowej codziennie aktualizuje informację o zawieszonych zajęciach w przedszkolach, szkołach i placówkach na terenach powodziowych. W obecnej sytuacji zachodzi szczególna potrzeba zapewnienia dzieciom i młodzieży, wraz z ich opiekunami, możliwości wyjazdu z miejsc dotkniętych klęską żywiołową i zorganizowania im wypoczynku, obejmującego wsparcie psychiczne. Wiele organizacji i instytucji deklaruje, że są gotowe udzielać szkołom takiej pomocy.

Należy także zwrócić uwagę na informacje, że niektóre szkoły rezygnują z wycieczek szkolnych i innych wydarzeń wymagających obecności dodatkowych opiekunów. Tłumaczą to nowymi wymaganiami stawianymi przed rodzicami. Z relacji wynika, że zaostrzone warunki mogą wpływać na gotowość rodziców do wspierania nauczycieli przy organizacji dodatkowych aktywności.

ZRPO Stanisław Trociuk pyta zatem min. Adama Bondara, czy dostrzega możliwość usprawnienia systemu wydawania zaświadczeń w taki sposób, by ułatwić wspólne działania szkół z rodzicami i opiekunami dzieci – zwłaszcza w kontekście nadzwyczajnych okoliczności wynikających ze stanu klęski żywiołowej.

VII.7037.110.2024