Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Dr hab. Małgorzata Wrzołek-Romańczuk opublikowała artykuł naukowy o statusie sędziów powołanych z pomocą obecnej Krajowej Rady Sądownictwa, co miało być przyczyną rozwiązania współpracy z nią przez Sąd Najwyższy
• Nie da się tego pogodzić z konstytucyjnymi zasadami - wolności prowadzenia badań naukowych i wolności słowa
• Analiza badawcza i naukowa przepisów nie jest zaś tożsama ani z krytyką pracodawcy, ani z personalnymi atakami na sędziów
• AKTUALIZACJA: Wobec dr hab. Małgorzaty Wrzołek-Romańczuk nie wyciągnięto żadnych konsekwencji o charakterze służbowym czy dyscyplinarnym - odpisała I Prezes SN
• Zawarto z nią porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę, które – jak wskazuje sama jego nazwa – wymagało zgody zainteresowanej 

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął sprawę rozwiązania współpracy z dr hab. Małgorzatą Wrzołek-Romańczuk, która pracowała jako radczyni prawna w sekretariacie Pierwszego Prezesa SN.

Jak wskazują doniesienia medialne, została ona przymuszona do odejścia z pracy przez I Prezes SN Małgorzatę Manowską po artykule naukowym o statusie sędziów powołanych z pomocą obecnej KRS.

RPO zgadza się ze stanowiskiem kolegium redakcyjnego czasopisma naukowego „Palestra”, że wyciąganie podobnych konsekwencji o charakterze służbowym czy dyscyplinarnym wobec autorów publikacji stanowi naruszenie prawa i nie daje się pogodzić z wynikającą z Konstytucji RP wolnością prowadzenia badań naukowych (art. 73) i wolnością słowa (art. 54).

Decyzje w tym zakresie powinny być podejmowane wyłącznie na podstawie przejrzystych zasad. Konieczne jest również każdorazowe podanie uzasadnienia rozwiązania współpracy z danym pracownikiem.

Odnosząc się do oświadczenia rzecznika prasowego Sądu Najwyższego w tej sprawie, RPO podkreśla, że analiza badawcza
i naukowa obowiązujących rozwiązań prawnych nie jest tożsama ani z krytyką pracodawcy, ani z personalnymi atakami na sędziów. Dlatego też nie powinna być postrzegana w ten sposób.

Rzecznik prosi I Prezes SN o poinformowanie o przyczynach decyzji kadrowych dotyczących dr hab. Małgorzaty Wrzołek-Romańczuk.

Odpowiedź I Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzaty Manowskiej 

W odpowiedzi na pismo z dnia 13 stycznia 2021 r., znak: VII.564.5.2021.MAW, wskazuję, że zawarte w tym piśmie żądanie zajęcia stanowiska w opisanej przez Pana Rzecznika kwestii nie znajduje dostatecznych podstaw prawnych. Ani Sąd Najwyższy, ani Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego nie stanowią bowiem organów, od których Rzecznik Praw Obywatelskich może żądać wyjaśnień na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich.

(...) Pragnę stanowczo podkreślić, że wobec radcy prawnego dr hab. Małgorzaty Wrzołek – Romańczuk w Sądzie Najwyższym nie wyciągnięto żadnych konsekwencji o charakterze służbowym czy dyscyplinarnym. Z Panią Mecenas zawarto bowiem porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę, które – jak wskazuje sama jego nazwa – wymagało zgody zainteresowanej. Odnotowania wymaga przy tym, że dr hab. Małgorzata WrzołekRomańczuk nie złożyła oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli składającego się na zawarte z Sądem Najwyższym porozumienie.

Ponadto polecam uwadze Pana Rzecznika okoliczność, że w przeciwieństwie do wypowiedzenia, przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1320) nie wymagają wskazania w treści porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę przyczyny uzasadniającą takie rozwiązanie.

(całość odpowiedzi w załączniku)

VII.564.5.2021