Przystosowanie więzień do potrzeb osób niepełnosprawnych [art. 9 – Dostępność, art. 28 – Odpowiednie warunki życia i ochrona socjalna]
Do Rzecznika wpływają skargi osób niepełnosprawnych przebywających w więzieniach na umieszczanie ich w warunkach niedostosowanych do poruszania się na wózkach. Biorąc pod uwagę te sygnały Rzecznik Praw Obywatelskich skierowała wystąpienie do Minister Infrastruktury i Rozwoju, w którym wskazała, iż w obowiązującym systemie prawa zakłady karne i areszty śledcze nie są zobligowane do zapewnienia osobom niepełnosprawnym odpowiednich warunków , co jest sprzeczne z treścią ratyfikowanej przez Polskę Konwencji.
Zdaniem Rzecznik osoby niepełnosprawne nie mogą być poddawane dodatkowym sankcjom z powodu braku warunków niezbędnych do codziennej egzystencji. Problem dotyczy również zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich oraz budynków w zakładach pracy, które nie są zakładami pracy chronionej. Powołując się na art. 32 ust. 2 Konstytucji RP stanowiący, iż nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny, RPO poprosiła o rozważenie możliwości podjęcia odpowiedniej inicjatywy ustawodawczej.
Minister Infrastruktury i Rozwoju poinformowała, że dostrzega potrzebę zmiany przepisów, ale jednocześnie podkreśla, iż nałożenie obowiązku dostosowania budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych wiązać się będzie ze znacznymi kosztami. Mimo to obiecuje podjąć działania zmierzające do przygotowania we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości analizy skutków ich wprowadzenia, a wyniki przekazać Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego w celu ich ewentualnego uwzględnienia w Kodeksie Urbanistyczno–Budowlanym.
W chwili obecnej trwają zaawansowane prace nad Kodeksem Urbanistyczno-Budowlanych, który po wejściu w życie spowoduje uchylenie ustawy – Prawo budowlane, oraz wydanych na jej podstawie rozporządzeń.