Postępowania w sprawach o uzgodnienie płci. Przewodnik
W 2024 roku w BRPO ukazała się publikacja „Postępowania w sprawach o uzgodnienie płci. Przewodnik” będąca kompendium wiedzy, zbiorem orzecznictwa oraz praktycznych wskazówek, opierających się na obecnie obowiązujących przepisach prawa, dotyczących procedury związanej z uzgodnieniem płci.
Tożsamość płciowa jest cechą każdego człowieka, uwarunkowaną obiektywnymi czynnikami, niezależną od jego woli. Prawo do życia w zgodzie z tożsamością płciową jest elementem godności człowieka, warunkiem jego samorealizacji i prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Obowiązkiem państwa jest zatem zapewnić odpowiednie warunki faktyczne i prawne umożliwiające korzystanie z tego prawa. Ważne jest, aby postępowania prowadzone w takim trybie możliwie najpełniej realizowały standardy ochrony praw człowieka.
– Przewodnik, oprócz rekomendacji zawartych w pierwszym jego wydaniu, uwzględnia dodatkowe kwestie wynikające z doświadczeń Rzecznika oraz osób biorących udział w postępowaniach o ustalenie płci. W nowym wydaniu zaktualizowano wykaz orzecznictwa sądów polskich i międzynarodowych, a także część dotyczącą dobrych praktyk w postępowaniu. Rolą Rzecznika Praw Obywatelskich jest upowszechnianie standardu postępowania, który najpełniej zabezpiecza prawa osób transpłciowych i wsłuchiwanie się w ich głos – stąd w Przewodniku znalazł się również rozbudowany słowniczek oraz odpowiedzi na pytania związane z samym zjawiskiem transpłciowości, które – mam nadzieję – pozwolą na podejmowanie najlepszych decyzji dla stron procesowych – pisze we wstępie rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek.