Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Zatrzymano łącznie 309 osób, w tym 36 – wobec podejrzenia popełnienia różnych przestępstw
• Jedna osoba dostała zarzut propagowania ustroju faszystowskiego; inna jest podejrzana o podpalenie mieszkania 
• Nałożono 210 mandatów karnych
• Sporządzono 56 notatek ws. skierowania do sądów wniosków o ukaranie za wykroczenia
• Wobec 272 osób sporządzono notatki do sanepidu 

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął z własnej inicjatywy sprawę działań policji w związku z Marszem Niepodległości w Warszawie 11 listopada 2020 r. Szereg zdarzeń podczas interwencji policji, relacjonowanych przez media, wymaga bowiem wyjaśnienia w kontekście zapewnienia ochrony praw i wolności uczestników Marszu oraz innych osób.

RPO poprosił Komendanta Stołecznego Policji o informacje:

• Jaki był przebieg zdarzeń w okolicy Ronda de Gaulle’a, gdzie – jak wynika z przekazów medialnych – zostały użyte przez policjantów m.in. granaty hukowe i gaz łzawiący (ze szczególnym uwzględnieniem oceny prawidłowości reakcji policjantów i adekwatności użytych  środków przymusu bezpośredniego);
• Jaki był przebieg zdarzeń na błoniach koło Stadionu Narodowego oraz na peronie stacji kolejowej i stacji metra (z oceną prawidłowości działań policjantów i użytych środków przymusu bezpośredniego);
• W jakich okolicznościach policjanci użyli broni gładkolufowej; czy jej użycie było adekwatne i uzasadnione okolicznościami, jakie były skutki jej użycia;
• Jakie działania podjęła policja w związku z podpaleniem racą mieszkania przy wiadukcie Mostu Poniatowskiego, czy sprawca bądź sprawcy zostali ustaleni i ewentualnie jakie dalsze czynności podjęto w tej sprawie;
• Czy i jakie działania podjęto wobec osób, które podczas Marszu swoim zachowaniem (np. „hajlowaniem”) lub noszonymi symbolami (np. krzyżami celtyckimi) wyrażali aprobatę dla ideologii faszystowskiej;
• Czy i jakie działania podjęto wobec osób, używających podczas zgromadzenia materiałów pirotechnicznych;
• Jaka była przyczyna użycia środków przymusu bezpośredniego wobec mężczyzny pochodzenia azjatyckiego na peronie stacji metra Stadion i nieudzielenia mu przez policjantów pomocy, której potrzebował;
• Ile osób zatrzymano w związku z tymi wydarzeniami, na jakich podstawach faktycznych i prawnych, jakie dalsze działania są  prowadzone wobec tych osób.

RPO prosił też o odniesienie się do stanowiska organizatorów Marszu, jakoby zajścia były wynikiem prowokacji policji lub innych osób niebędących uczestnikami Marszu. 

Odpowiedź KSP

Komendant stołeczny nadinsp. Paweł Dobrodziej poinformował, że

• sprawa dotycząca przebiegu działań prowadzonych 11 listopada 2020 r. w ramach operacji policyjnej kryptonim „Niepodległość 2020" w rejonie sklepu Empik przy Al. Jerozolimskich 28, w trakcie których obrażeń ciała doznał Tomasz G., w ramach nadzoru podlega wyjaśnieniu przez Biuro Kontroli Komendy Głównej Policji, w związku z powyższym pytania w tym zakresie należy kierować do Komendy Głównej Policji,
• w zakresie użycia środka przymusu bezpośredniego w postaci pocisków gumowych miotanych z broni gładkolufowej przez funkcjonariuszy Oddziału Prewencji Policji w Katowicach, sprawę przekazano w celu oceny właściwemu przełożonemu funkcjonariuszy Komendantowi Wojewódzkiemu Policji w Katowicach,
• w zakresie wykorzystania środka przymusu bezpośredniego w postaci granatu hukowego przez funkcjonariusza Samodzielnego Pododdziału Prewencji Policji w Radomiu, sprawę przekazano w celu oceny właściwemu przełożonemu funkcjonariusza, Komendantowi Wojewódzkiemu Policji zs. w Radomiu.

W zakresie stosowania przez funkcjonariuszy Policji garnizonu stołecznego środków przymusu bezpośredniego w trakcie zabezpieczenia w okolicach Stadionu Narodowego, czynności z Rozdziału 10 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji wdrożono w Komendzie Stołecznej Policji, Komendzie Rejonowej Policji Warszawa IV, Komendzie Powiatowej Policji w Legionowie, Komendzie Powiatowej Policji w Nowym Dworze Mazowieckim, Komendzie Powiatowej Policji w Piasecznie, Komendzie Powiatowej Policji w Mińsku Mazowieckim, Komendzie Powiatowej Policji dla Powiatu Warszawskiego Zachodniego zs. w Starych Babicach oraz Komendzie Powiatowej Policji w Wołominie. Czynności pozostają w toku.

KRP Warszawa I prowadzi pod nadzorem Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście Północ śledztwo z art. 163 § 1 pkt 1 kk (podpalenie mieszkania). Jednej osobie przedstawiono zarzut o czyn z art. 164 § 1 kk w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia zastosował wobec podejrzanego środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na trzy miesiące.

W toku czynności związanych z publikacją wizerunków osób uczestniczących w Marszu Niepodległości, których zachowanie było niezgodne z prawem, ustalono sprawcę, który idąc Mostem Poniatowskiego propagował ustrój faszystowski. KRP Warszawa VII prowadzi postępowanie przygotowawcze dotyczące propagowania faszystowskiego ustroju państwa. Przedstawiono zarzut o czyn z art. 256 § 1 kk.

W trakcie zabezpieczenia wylegitymowanych zostało 11 sprawców wykroczeń w związku z posiadaniem środków pirotechnicznych. Trzech sprawców posiadających środki pirotechniczne zostało ukaranych grzywną w drodze mandatu karnego. Wobec pozostałych sprawców wykroczeń w KRP Warszawa I oraz KRP Warszawa VII prowadzone są czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenie.

W trakcie zabezpieczenia zatrzymano łącznie 309 osób (w tym 1 osobę w związku z nakazem doprowadzenia do Aresztu Śledczego na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji w zw. z art. 79 § 2 kkw) .

Na podstawie art. 244 § 1 kpk zatrzymano 36 osób w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa z czego:

• 10 - z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o Przeciwdziałaniu Narkomanii,
• 14 - z art. 254 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk,
• 4 - z art. 254 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk oraz art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o Przeciwdziałaniu Narkomanii,
• 2 – z art. 158 § 1 kk,
• 2 - z art. 222 § 1 kk i art. 254 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk,
• 1 - z art. 223 § 1 kk w zb. z art. 254 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk,
• 1 - z art. 226 § 1 kk,
• 1 - z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk,
• 1 - z art. 278 § 1 i 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Spośród 36 osób zatrzymanych jako osoby podejrzane o popełnienie przestępstwa:

• 4 osoby przesłuchano w charakterze świadka w trybie art. 183 kpk,
• 32 osoby przesłuchano w charakterze podejrzanego.

Wobec 1 podejrzanego sąd zastosował środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania. Wobec 17 podejrzanych prokurator zastosował środek zapobiegawczy w postaci dozoru policyjnego. Wobec 14 podejrzanych nie stosowano środków zapobiegawczych.

266 osób, w tym jedną osobę nieletnią, zatrzymano na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 3 ustawy o Policji wobec stwarzania bezpośredniego zagrożenia dla życia i zdrowia.

6 osób zatrzymano na podstawie art. 32e ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, z uwagi na przejawy demoralizacji. Nieletnie osoby zatrzymane były doprowadzone do jednostek Policji, a następnie po sporządzeniu niezbędnej dokumentacji i wykonaniu wymaganych przepisami czynności zwalniane. Nieletnich przekazano opiekunom prawnym, a materiały spraw przesłano do właściwych Sądów Rodzinnych i Nieletnich.

Ponadto 11 listopada 2020 r. funkcjonariusze w wyniku podjętych czynności:

• nałożyli 210 mandatów karnych,
• sporządzili 56 notatek dotyczących skierowania do sądów wniosków o ukaranie za popełnione wykroczenie,
• wobec 272 osób sporządzono notatki urzędowe do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

Komenda Stołeczna Policji nie ma informacji w zakresie zajść w trakcie Marszu Niepodległości, które „były wynikiem prowokacji Policji lub innych osób niebędących uczestnikami Marszu”.

II.519.1659.2020