Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Wniosek z warsztatów: „Nam często wydaje się, że mówimy do strony. Ale do póki nie zrozumiemy jej perspektywy, to mówimy do siebie, nie do strony”

Warsztat organizowany był przez trzy inicjatywy społeczne:“Wolne Sądy”, Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy oraz Stowarzyszenie Sędziów Iustitia.

Organizatorzy warsztatów:

• Adwokatka Sylwia Gregorczyk-Abram i sędzia Bartłowiej Starosta
• Anna Koszur,  jedna dla pionierek doradztwa marketingowego w Polsce, oraz dziennikarz Grzegorz Markowski

przygotowali dla uczestników konkretne zadania, Polegały na opracowaniu trzech przykładów komunikatów o Sądzie Najwyższym i o pytaniach prejudycjalnych do TS UE.

Najpierw uczyliśmy się, jak fachowo planuje się komunikat

1. Trzeba zapytać o cel (co ma się stać dzięki komunikacji - coś ma się stać, czy człowiek ma coś zrobić?). Im bardziej konkretny cel, tym łatwiej zaplanować przekaz (UWAGA, ludzie nie myślą tak jak my i nie wiedzą tego, co my – mogą wiedzieć inne rzeczy, których my nie wiemy)
2. Trzeba zapytać, do kogo kierowany jest komunikat (Odpowiedź „do wszystkich” jest błędna. Nie ma „wszystkich”, są konkretne osoby – dlatego im bardziej dokładnie te osoby sobie wyobrazimy, im bardziej będą „osobne”, to łatwiej zrozumiemy, jaki jest stosunek do naszego komunikatu a także to, dlaczego nie robi tego, do czego chcemy ją przekonać. Powinniśmy sobie wyobrazić po prostu dzień tej osoby)
3. Trzeba się zastanowić, jak osoby, na których nam zależy, zainteresować tym, co chcemy powiedzieć. Jak skupić ich uwagę na przekazie (prosty przykład: ludzie nie interesują się kafelkami, jeśli nie remontują łazienki). Mamy odwoływać się do potrzeb odbiorcy, a nie skupiać się na swojej potrzebie  tego, że mamy coś do powiedzenia.
4. Jak ma wyglądać konkretny przekaz (nie może być wielowątkowy – jeden przekaz łatwiej zapamiętać)
5. Na koniec trzeba wybrać narzędzia i kanały komunikacji. Uwaga ludzi jest rozproszona, ale za to rośnie liczna kanałów dotarcia. A kanał komunikacji decyduje o przekazie. Trzeba zatem wybrać. (UWAGA, najważniejsze są kanały mobilne i projekty wideo oraz gry)

Następnie stosowaliśmy te zasady w praktyce

Zebrani podzielili się na trzy grupy. Każda miała do wyboru jeden z trzech komunikatów i jedną z trzech grup odbiorców. Ostatecznie wybrana została sprawa Sądu Najwyższego i pytań prejudycjalnych TS UE

• Mamy problem z Sądem Najwyższym – i chcemy dotrzeć do pana Antka z Torunia, który pracuje jako informatyk w Warszawie i żyje w związku partnerskim

Powstają dwie propozycje komunikatów – żaden z nich nie skupia się już na Sądzie Najwyższym, ale na tym, co pan Antek może stracić, jeśli nie będzie wolnych sądów (Puszcza Białowieska, prawo do wyborów w życiu osobistym).

• Mamy problem z niezrozumienie, czym są pytania prejudycjalne do TS UE. Jak opowiedzieć to rodzinie z małej miejscowości. Powstaje pomysł, by opowiedzieć to na przykładzie projektów władz, które zmienią coś ważnego dla rodziny – i wyjaśnić, że taka zmiana jest sprzeczna z prawem UE i można w tej sytuacji zapytać o to sądu unijnego, który nas obroni.

WNIOSEK 1: W ten sposób zobaczyliśmy, jak zrozumienie potrzeb odbiorcy zmienia perspektywę nadawcy.

Krok drugi - szukanie ram  przekazu

Okazało się, że takich ram może być kilka:

1. To może być odwołanie do wartości
2. Może być szukanie bliskości i przejście do mikroobserwacji
3. Można zastosować autoironię
4. Można też udramatyzować sytuację (wyobraź sobie, co będzie, kiedy nie będzie… - ale to powinno być w miarę konkretne, nie abstrakcyjne)

• O problemie Sądu Najwyższego opowiadamy teraz szukając bliskości: Twoja dziewczyna nie będzie miała prawa do legalnej aborcji. Sędzia odmawi jej pomocy , gdyż powoła się na klauzulę sumienia.
• Druga grupa warsztatowa proponuje w tej samej sytuacji odwołać się do wartości – wolność jest krwioobiegiem demokracji. Bez niej pewnego dnia może być wycięty (zamknięty) internet – tak jak wycinana była Puszcza Białowieska i sędziowie SN (to ważne dla pana Antka, informatyka).
• O pytaniach prejudycjalnych do TSUE opowiadamy w postaci sceny z życia pokazującej, jak zmieni się życie konkretnej rodziny, jeśli nie będzie można skorzystać z pytania prejudycjalnego do TSUE

WNIOSEK 2: W ten sposób zaczęliśmy używać innych narzędzi niż na początku przychodziły do głowy

Po ćwiczeniach uczestnicy warsztatów mówili, że prawnikom łatwo ulec iluzji, że wszyscy myślą abstrakcyjnie, a prawo jest dla wszystkich wartością samą w sobie. Zwrócenie uwagi na potrzeby i możliwości, zastosowanie prostych kroków, bardzo skutecznie zmienia to wyobrażenie – mówili.

To ćwiczenie pokazało też, jak podawać uzasadnienie wyroku tak, by uwzględnić perspektywę stron postępowania

WNIOSEK 3: Takie warsztaty są niezbędnym elementem edukacji profesjonalnej każdego prawnika.

WNIOSEK 4: Dobry przekaz opiera się na dwóch zasadach: UPORZĄDKUJ, a potem UDRAMATYZUJ