Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Ośmioletniemu Hubertowi pijany i będący pod wpływem narkotyków kierowca zabił oboje rodziców i brata. Kierowca wjechał w grupę spacerowiczów. Hubert przeżył, ale do dziś zmaga się z poważnymi problemami zdrowotnymi i jest osobą z niepełnosprawnością.
• Po wielu latach toczącego się postępowania sądowego, w 2020 r. sąd cywilny zasądził od ubezpieczyciela na rzecz Huberta odszkodowanie wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Następnie okazało się, że kwota odsetek otrzymanych od ubezpieczyciela w związku nieterminową wypłatą odszkodowania powinna być ujęta jako przychód i uwzględniona w rocznym rozliczeniu podatkowym za 2020 r.
• RPO ponownie zwraca uwagę Ministra Finansów na problem opodatkowania odsetek wypłacanych za opóźnienie, gdy należność główna korzysta ze zwolnienia podatkowego.

Podobnie w przypadku dziadków chłopca doszło do opodatkowania odsetek od otrzymanych odszkodowań. Co więcej w 2021 r. ubezpieczyciel wystawił na nieżyjących od 2014 r. członków rodziny Huberta PIT-11, wykazując odsetki za nieterminową wypłatę odszkodowań.

Rzecznik Praw Obywatelskich od lat zabiega o podjęcie prac nad zmianą przepisów w prawie zwolnienia z opodatkowania odsetek wypłacanych za opóźnienie, w sytuacji gdy należność główna korzysta ze zwolnienia podatkowego. Jako organ stojący na straży konstytucyjnych praw i wolności obywatelskich, Rzecznik wyraża sprzeciw wobec takiego stanu prawodawstwa, w którym osoby poszkodowane, znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej (m.in. ofiary wypadków komunikacyjnych lub ich osoby najbliższe), ponoszą negatywne konsekwencje podatkowe w związku z nieterminową wypłatą zasądzonych na ich rzecz należności.

Mimo że Minister Finansów wielokrotnie zapewniał o tym, że taka zmiana przepisów jest w planach, nic o tym nie wiadomo.  Rzecznik nie został poinformowany o ostatecznym skierowaniu projektu ustawy w tym obszarze celem uzyskania wpisu do wykazu prac legislacyjnych i programowych.

Stąd kolejne ponaglenie RPO o jak najszybsze uregulowanie tej kwestii i rozszerzenie katalogu zwolnień podatkowych w sprawach dotyczących odsetek wypłacanych za opóźnienie w sytuacji, gdy należność główna korzysta ze zwolnienia podatkowego

Jednocześnie RPO zauważa, że w ostatniej korespondencji resort finansów wskazywał, że projektowane zwolnienie obejmie dopiero odsetki otrzymane od dnia 1 stycznia 2021 r. Stąd pytanie, jak zostaną potraktowane osoby, na rzecz których doszło do wypłaty odsetek w 2020 r., tak jak  w sprawie poszkodowanego Huberta, albo jeszcze wcześniej, co miało miejsce w sprawie dziadków chłopca.

V.511.119.2021