Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik po raz kolejny zwrócił się do Ministerstwa Finansów w sprawie stworzenia jasnej definicji „budowli” dla celów podatkowych. Resort poinformował, że prowadzone są prace legislacyjne w tym zakresie.

Stan faktyczny sprawy

Problem braku jednoznacznej definicji podatkowej „budowli” od dłuższego czasu pozostaje nierozwiązany. Jest on przyczyną licznych sporów podatkowych, w których uczestniczą przedsiębiorcy z różnych branż.  W praktyce podatnicy spierają się z fiskusem, jakie obiekty mogą być uznane za budowle. Dotyczy to opodatkowania m.in. stacji transformatorowych, stacji telefonii komórkowej, sieci telekomunikacyjnych i energetycznych, elektrowni wiatrowych, wyrobisk górniczych. W oparciu o treść obowiązujących przepisów, zarówno podatnicy, jak i organy podatkowe nie mają pewności, co należy opodatkować, a co nie.

Zagadnienie prawne

Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu do wyroku z dnia 13 września 2011 r. (sygn. akt P 33/09) wskazał na liczne mankamenty legislacyjne przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i jednocześnie zasygnalizował konieczność opracowania nowej definicji „budowli” dla celów podatkowych.

Aktualnie definicja „budowli” zawarta w ustawie podatkowej odwołuje się do pojęć funkcjonujących na gruncie Prawa budowlanego, tj. „obiekt budowlany” oraz „urządzenie budowlane”. W ocenie Trybunału, definicje stosowane w Prawie budowalnym nie są na tyle precyzyjne, aby można je było zawsze stosować na gruncie prawa podatkowego. Jest to bowiem dziedzina prawa, w której obowiązują podwyższone standardy jednoznaczności i określoności przepisów.

Ustawodawca również dostrzegł konieczność wprowadzenia zmian w tym obszarze. Rozważane były cztery propozycje rozwiązań:

• doprecyzowanie definicji „budowli”, przy odniesieniu się do pojęć zawartych w Prawie budowlanym i przy jednoczesnym wyszczególnieniu obiektów podlegających opodatkowaniu zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych,
• doprecyzowanie definicji „budowli” dla celów podatkowych bez odwoływania się do pojęć z Prawa budowalnego, z wyszczególnieniem obiektów podlegających opodatkowaniu zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych,
• odstąpienie od definiowania „budowli” dla celów podatkowych i opodatkowanie majątku przedsiębiorcy stanowiącego określone środki trwałe,
• stworzenie autonomicznej zamkniętej definicji pojęcia „budowla” bez tworzenia wykazu obiektów podlegających opodatkowaniu zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych.

Niestety, od czasu wydania wspomnianego wyroku Trybunału prace legislacyjne nie zostały zakończone. Wzbudziło to zaniepokojenie Rzecznika Praw Obywatelskich.  

Stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich

W kolejnym już wystąpieniu kierowanym do Ministra Finansów, Rzecznik zwrócił się o przekazanie informacji na temat aktualnego stanu prac legislacyjnych nad definicją „budowli” dla celów podatkowych. W odpowiedzi resort poinformował, że zasygnalizowany problem jest niezwykle złożony, wymaga bardzo głębokiej i czasochłonnej analizy. Minister Finansów zapewnił, że będzie prowadził prace nad wypracowaniem definicji „budowli”.

Mając na uwadze, że otrzymana odpowiedź resortu finansów jest bardzo ogólna (nie odnosi się do przewidywanego terminu zakończenia prac nad definicją „budowli”), Rzecznik - w ramach przyznanych kompetencji - będzie kontynuował działania mające na celu skuteczne rozwiązanie tego problemu.