Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Pozbawienie wolności cudzoziemców powinno być zawsze ostatecznością
• Alternatywy do detencji mogą w efekcie przybrać inną formę pozbawienia wolności
• Trzeba całkowicie zakazacć detencji dzieci w zamkniętych ośrodkach dla cudzoziemców

Takie są wnioski spotkania regionalnej sieci krajowych mechanizmów prewencji tortur południowo-wschodniej Europy[1], które poświęcone było detencji migrantów oraz alternatyw do detencji i odbyło się 12 grudnia w Czarnogórze

Uczestniczył w nim przedstawiciel polskiego Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur,  ale  ze polski KMPT nie jest członkiem sieci, nasz reprezentant miał status „gościa”, bez prawa uczestnictwa w głosowaniu. Prawa tego nie mieli też przedstawiciele krajowych mechanizmów prewencji tortur  z Kosowa oraz Bośni i Hercegowiny, którzy posiadają status obserwatora.

W ramach jednodniowego spotkania członkowie sieci przedstawiali dane statystyczne dotyczące migrantów w ich krajach (liczba składanych wniosków o ochronę międzynarodową, liczba udzielonych azylów) oraz przepisy prawne regulujące te kwestie. Mechanizmy, które przeprowadzały wizytacje strzeżonych ośrodkach dla migrantów informowały o swoich ustaleniach (Austria, Słowenia). Spotkanie podsumowane zostało 3 wnioskami oraz wynikającymi z nich rekomendacjami, które w głosowaniu zostały przyjęte do realizacji przez sieć KMPT.

Były to:

1. pozbawienie wolności cudzoziemców powinno być zawsze ostatecznością ;
2. alternatywy do detencji mogą w efekcie przybrać inną formę pozbawienia wolności;
3. całkowity zakaz detencji dzieci w zamkniętych ośrodkach dla cudzoziemców.

Ponadto odbyło się głosowanie na nowego przewodniczącego sieci w 2019 r., w wyniku którego funkcja ta została powierzona mechanizmowi z Macedonii. W ramach sieci funkcjonują dwie grupy – medyczna i prawna, których przewodnictwo nie uległo zmianom. Na czele grupy medycznej stoi Austria, zaś prawnej – Serbia.

W swoim wystąpieniu przedstawiciel polskiego KMPT omówił problem, który zdiagnozowany został przez mechanizm podczas wizytacji strzeżonych ośrodków dla cudzoziemców, dotyczący nieefektywnego sytemu identyfikacji ofiar tortur. W polskich ośrodkach bowiem wciąż przebywają osoby, które zgodnie z prawem nigdy nie powinny znaleźć się w zamknięciu. W krótkiej prezentacji wskazał miejsca, w których realizowana przez straż graniczną identyfikacja nie odnosi efektu oraz przedstawił historię migrantów, którzy zdiagnozowani zostali przez eksperta KMPT podczas wizytacji jako domniemane ofiary tortur.