Biuletyn Informacji Publicznej RPO

11 grudnia 2025 r. główny koordynator RPO ds. ochrony zdrowia psychicznego Błażej Kmieciak wziął udział w konferencji pt. „Więcej szacunku dla młodego wizerunku”. W trakcie wydarzenia zaprezentowano wyniki badań zleconych przez Rzecznika Praw Dziecka w zakresie ochrony praw osób małoletnich w sieci.

"Więcej szacunku dla młodego wizerunku" jest hasłem znanym od ponad roku. Wówczas rozpoczęto kampanię społeczną mającą na celu uwrażliwienie społeczeństwa na temat ochrony prywatności dzieci w przestrzeni internetowej. Zaprezentowany na początku grudnia przez rzeczniczkę praw dziecka Monikę Hornę-Cieślak raport z badań bezpośrednio odnosi się do tej inicjatywy.

Z najważniejszych wniosków omawianych analiz wynika, że:

„74% nastolatków uważa publikowanie zdjęć/filmów przedstawiających kogoś bez jego zgody za jedno ze szczególnie szkodliwych zjawisk w internecie.
24% nastolatków deklaruje, że nauczyciele publikują ich wizerunek.
63% nastolatków chciałoby, aby nauczyciele pytali o zgodę przed opublikowaniem ich wizerunku.
29% nastolatków deklaruje, że poczuło się gorzej z powodu zdjęć opublikowanych bez ich zgody.”

Ponadto, jak podkreślono w raporcie: „Prawie co drugi (45,5%) nastolatek przyznaje, że rodzice lub opiekunowie publikują jego zdjęcia w swoich mediach społecznościowych. Aż 23,6% młodych odczuwa w związku z tym zawstydzenie. Natomiast 18,8% jest z tego faktu niezadowolonych”.

RPO w ostatnim czasie wielokrotnie występował do organów władzy państwowej, wskazując na potrzebę pilnych działań legislacyjnych zmierzających do większej ochrony osób małoletnich w sieci. Na uwagę zasługują m.in. wystąpienia Rzecznika z sierpnia oraz września br., w których odniósł się do doniesień mediów wskazujących na pogłębiający się problem tzw. sharentingu - upowszechniania w środowisku cyfrowym, zwłaszcza w mediach społecznościowych, wizerunków dzieci przez rodziców i inne osoby. 

Rzecznik podkreślał w swoich wystąpieniach, że gdy dochodzi do sharentingu, prawo do usunięcia danych dziecko ma dopiero po osiągnięciu pełnoletności. Gdy jest małoletnie, jako jedyny środek wskazuje się art. 80 ust. 1 Rozporządzenia RODO. Wydaje się to jednak niewystarczające w kontekście ochrony małoletnich przed działaniami rodziców. Organizatorzy konferencji wskazywali w tym kontekście, że: „Publikowanie zdjęć i nagrań z wizerunkami dzieci i młodzieży stało się jedną z najczęściej poruszanych kwestii w ostatnich miesiącach. Wizerunek młodych osób to dobro osobiste oraz dane osobowe, które zgodnie z obowiązującymi przepisami podlegają ochronie. Dlatego też, rozpowszechniając taki materiał w imieniu dzieci, należy postępować wyjątkowo rozważnie".

Badanie przeprowadzono 23.10.2024-06.12.2024 na ogólnopolskiej próbie (N=1604) uczniów w wieku 12–17 lat. Jak zaznaczono w trakcie konferencji zorganizowanej 11 grudnia 2025 r. w siedzibie Polskiej Agencji Prasowej, badanie oparto na wywiadach przeprowadzonych nie tylko z osobami małoletnimi, ale także z ich rodzicami oraz wychowawcami.