Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Dr Janusz Kochanowski, rzecznik praw obywatelskich, w związku z badaniem sytuacji Marii S. – byłej głównej księgowej w spółkach lobbysty Marka D., którą tymczasowo aresztowano w dziewiątym miesiącu ciąży, zainteresował się również losami innych kobiet skierowanych do aresztu śledczego lub zakładu karnego w zaawansowanej ciąży. Zamierza wystąpić do Ministra Sprawiedliwości o zbadanie okoliczności i warunków, ale też zasadności uwięzienia ich w takim stanie.

Przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości wskazują, że przyjęcie do aresztu śledczego lub zakładu karnego kobiet od 28 tygodnia ciąży powinno mieć charakter wyjątkowy. Tymczasem z dokumentacji prowadzonej na jedynym w Polsce oddziale ginekologiczno-położniczym Szpitala przy Zakładzie Karnym Nr 1 w Grudziądzu wynika, że przyjmowanie do tej placówki więziennej kobiet od 28 tygodnia ciąży nie ma takiego charakteru.

W 2006 r. przewieziono tam 24 kobiety w 28 tygodniu ciąży lub powyżej na 69 przyjętych ciężarnych, a więc aż 35 % ogółu przyjętych. Natomiast w latach poprzednich odpowiednio: w 2002 r. – 20 na 50 (40 %), w 2003 r. – 19 na 44 (43 %), w 2004 r. – 16 na 49 (33 %) i w 2005 r. – 17 na 42 (40 %).

Zdaniem dr Kochanowskiego, umieszczenie w warunkach więziennych kobiety na kilka tygodni przed jej porodem może wpłynąć niekorzystnie na stan zdrowia przyszłej matki i jej dziecka. Posiada też charakter swoistego naznaczenia osoby nowonarodzonej. Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich zwróci się do Ministra Sprawiedliwości o taką zmianę przepisów rozporządzenia, która całkowicie wyeliminuje możliwość przyjmowania do zakładu karnego i aresztu śledczego kobiet od 28 tygodnia ciąży. Wobec tych kobiet mogą być zastosowane inne instytucje prawa karnego: w odniesieniu do skazanych – odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, a wobec podejrzanych o popełnienie przestępstwa – inne niż tymczasowe aresztowanie środki zapobiegawcze.