Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W dniach 9-11 września 2020 r. delegacja Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur (KMPT) wizytowała Areszt Śledczy Warszawa-Służewiec, ul. Kłobucka 5. Podczas dwóch pierwszych dni wizyty przedstawicielom KMPT towarzyszyła Zastępczyni RPO dr Hanna Machińska. 
Wizytacja miała charakter tematyczny i jej celem było sprawdzenie stopnia realizacji zaleceń Europejskiego Komitetu ds. Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT), przedstawionych polskim władzom w raporcie z wizyty w 2017 r. [CPT/Inf (2018) 39].
Delegacja KMPT odbyła wstępną rozmowę z zastępcami Dyrektora jednostki, dokonała oglądu wybranych przez siebie pomieszczeń i placów spacerowych, odbyła poufne rozmowy z więźniami i personelem oraz zapoznała się z wybraną dokumentacją. Na koniec wizyty delegacja ustnie przekazała wstępne wnioski i spostrzeżenia kierownictwu placówki.

Pojemność wizytowanej jednostki wynosiła 1026 miejsc. W czasie wizytacji przebywało w niej 930 osadzonych. 

Stan materialny i czystość cel mieszkalnych oceniono co do zasady pozytywnie. W czasie izolacji w związku z pandemią koronawirusa jednostka dokonała remontu 3 oddziałów mieszkalnych, co znacząco poprawiło standard odbywania kary pozbawienia wolności. Konieczne są jednak dalsze prace remontowe.

Niektóre z odwiedzonych cel były bowiem bardzo wyeksploatowane, z popękanymi i popisanymi ścianami. Największe zastrzeżenia delegacja miała do stanu higienicznego jednej z łaźni. Była ona w bardzo złym stanie materialnym, ze śladami wilgoci na ścianach oraz zasłonach znajdujących się na kabinach prysznicowych. Grzejnik znajdujący się w tym  pomieszczeniu był cały zardzewiały. 

W ocenie delegacji KMPT zalecenia CPT w większości pozostają niezrealizowane. Dotyczą one m.in.:

• odpowiedniego minimalnego metrażu cel w przeliczeniu na jednego osadzonego - minimalny standard CPT wynosi 4 m2 w celach wieloosobowych i 6 m2 w celach jednoosobowych, z wyłączeniem kącików sanitarnych; 
• usunięciu przesłon znajdujących na oknach cel mieszkalnych (tzw. blind). Zdaniem CPT takie rozwiązania są niepotrzebne, ograniczają dostęp do światła naturalnego i świeżego powietrza i powinny zostać usunięte;
• odpowiednim wyposażeniu placów spacerowych – powinny one umożliwiać osadzonym odbycie codziennych ćwiczeń, w warunkach umożliwiających fizyczne zmęczenie się i umożliwiać widok na horyzont. Place spacerowe odwiedzone przez przedstawicieli KMPT swoim wyglądem przypominały klatkę – były one niewielkiej wielkości, przesłonięte były od góry metalową siatką. Jedyne wyposażenie stanowiła mała, drewniana ławka. Brak było jakiegokolwiek sprzętu do ćwiczeń. 
• odpowiedniego dokumentowania obrażeń osadzonych - CPT zaleca m.in. zaprowadzenie specjalnego rejestru do dokumentowania obrażeń, wykorzystywania przy badaniu formularza zawierającego zarysy sylwetki do zaznaczenia umiejscowienia obrażeń oraz dokumentowanie obrażeń za pomocą zdjęć. Dokumentacja medyczna nie zawierała elementów na które wskazuje CPT. Ewentualne obrażenia się wpisywane w książeczce zdrowia osadzonego;
• zapewnieniu opieki pielęgniarskiej w godzinach nocnych. 

Szczegółowe uwagi dotyczące realizacji zaleceń CPT zostaną przedstawione w raporcie z wizytacji.