Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Zorganizowana 12 kwietnia konnerencja poświęcona była podsumowaniu badań na temat przemocy seksualnej i monitoringu funkcjonowania nowego trybu ścigania przestępstwa zgwałcenia. Organizatorami była Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER, Stowarzyszenie na rzecz Kobiet VICTORIA oraz Stowarzyszenie WAGA, która odbyła się w budynku Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej w Gdańsku. W konferencji uczestniczył przedstawiciel Biura RPO w Gdańsku

Konferencję otworzył rektor Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej prof. Zbigniew Machaliński, a głos zabrały Agnieszce Grzybek z Fundacji na rzecz Równości i Emancypacji STER i Elżbieta Jachlewskiej ze Stowarzyszenia WAGA. 

Tematem pierwszej sesj, było przedstawienie wyników badań ilościowych i jakościowych, dotyczących powszechności i trwałości przemocy seksualnej wobec kobiet. Wypowiadały się: dr Magdalena Grabowska z Fundacji na rzecz Równości i Emancypacji STER i Marta Rawłuszko z Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej. Omówiły wyniki badań, jakie w 2015 roku przeprowadziła Fundacja na rzecz Równości i Emancypacji STER we współpracy ze Stowarzyszeniem na rzecz Kobiet VICTORIA z Rzeszowa i Stowarzyszeniem WAGA z Gdańska.

Badanie ilościowe, w którym wzięło udział 451 kobiet, przeprowadzone zostało od maja do sierpnia 2015 roku w województwach: mazowieckim, podkarpackim i pomorskim. W grupie 451 kobiet, które wzięły udział w badaniu, tylko czterdzieści osiem (8,7 procent) nie doświadczyło żadnej formy przemocy seksualnej, o którą zostały zapytane w badaniu. Zdecydowana większość (91,8 procent) przeżyła takie doświadczenie. Żadna zmienna związana z miejscem zamieszkania (wielkością miejscowości), wiekiem czy wykształceniem respondentek nie różnicowała w istotny sposób odsetka kobiet, które doznały poszczególnych form przemocy. Przedstawiono też historie kobiet, które doświadczyły przemocy seksualnej.

Kwestie przedstawione podczas pierwszej sesji, zostały następnie omówione podczas panelu dyskusyjnego. Wzięły w nim udział: Elżbieta Jachlewska, Marta Kosińska i Katarzyna Dułak z Poradni Zdrowia Psychoseksualnego „Bez Tabu”, Zofia Nawrocka, autorka książki „Gwałt. Głos kobiet wobec społecznego tabu” i Agnieszka Grzybek. Prelegentki były wstrząśnięte wynikami badań, z których wynika, że przemoc seksualna doznana ze strony mężczyzn jest powszechnym doświadczeniem kobiet. Panel zakończył się dyskusją w ramach której goście mieli okazję zadawania pytań.

Tematem trzeciej sesji, było przedstawienie wyników monitoringu, dotyczącego nowego trybu ścigania przestępstwa zgwałcenia. Oprócz mnie w sesji wzięły udział: dr Magdalena Grabowska, Agnieszka Grzybek, prokurator Prokuratury Rejonowej w Gdańsku Agnieszka Gorczyńska, komisarz Sylwia Landowska-Kurcab z Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku i Elżbieta Jachlewska.

Przedstawicielka BRPo Agnieszka Śliwińska-Woźniak zwróciła uwagę na zapisy Konwencji o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej w kontekście konieczności zapewnienia szczególnej pomocy, ochrony i wsparcia dla ofiar przemocy seksualnej. Wspomniała także o sprawie podjętej z inicjatywy Rzecznika , dotyczącej problemu związanego z realizacją w praktyce art. 185c k.p.k., na mocy którego prawodawca w sposób szczególny uregulował tryb przesłuchania świadka pokrzywdzonego m.in. przestępstwami zgwałcenia i wymuszenia czynności seksualnej.

Pozostałe prelegentki wypowiadały się o nowym trybie ścigania przestępstwa zgwałcenia, który z punktu widzenia prokuratorów i policjantów wiele nie zmienił. Podnosiły, że najważniejszy jest czynnik ludzki i zintegrowane podejście do problemu, a także właściwa komunikacja na linii policja-prokuratura-sąd.