Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Adam Bodnar prosi pilnie Prokuraturę Krajową o zainteresowanie się sprawą, a ABW o ustalenie, czy sprawa odpadów z Brzegu jest znana Agencji, a jeżeli tak, to czy były w związku z zaistniałą sytuacją podejmowane odpowiednie działania.

- Pragnę zainteresować Pana Ministra, szeroko opisywaną w mediach, sprawą odkrytego w styczniu w Brzegu nielegalnego składowiska odpadów niebezpiecznych – pisze Adam Bodnar do I zastępcy Prokuratora Generalnego i prokuratora krajowego Bogdana Święczkowskiego w wystąpieniu z 24 lutego. - Zwracam się do Pana Ministra o osobiste zapoznanie się ze sprawą i podjęcie stosownych działań, zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Będę przy tym wdzięczny za poinformowanie mnie o stanowisku Pana Ministra.

Chodzi o odpady, w których są związki chemiczne łatwopalne i wybuchowe, a także zagrażające skażeniem wód, w tym ujęć wody pitnej (składowisko jest zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie Odry), gleby i powietrza. Potwierdzają to wstępne wyniki analiz, które zostały mi udostępnione przez Burmistrza Brzegu.

Burmistrz Brzegu podjął w trybie art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r.o odpadach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1987, z późn. zm.) postępowanie, celem zobowiązania posiadacza odpadów do ich usunięcia. Decyzja, która zostanie w jego rezultacie wydana, może podlegać egzekucji w drodze wykonania zastępczego, jednak – także z uwagi na wysokie koszty usunięcia odpadów, które tymczasowo obciążą samorząd Brzegu – nie gwarantuje ona szybkiego usunięcia substancji zagrażających życiu i zdrowiu mieszkańców.

Narzędziem pozwalającym na szybką likwidację istniejącego zagrożenia dysponuje
z kolei Prokuratura w prowadzonym w sprawie postępowaniu przygotowawczym (sygn. 1 Ds.121.2017 Prokuratury Rejonowej w Brzegu). Stosownie bowiem do art. 232a § 2 Kodeksu postępowania karnego, w sytuacji, gdy dla zapewnienia prawidłowego toku postępowania wystarczające jest przechowywanie próbek w ilości niezbędnej do przeprowadzenia badań substancji, Prokuratura może wnioskować do sądu o zarządzenie zniszczenia pozostałych, zbędnych do badań substancji.

Jednocześnie zgodnie z § 4 wskazanej jednostki redakcyjnej Kodeksu, substancje stwarzające bezpośrednie niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia przez możliwość eksplozji materiałów wybuchowych lub łatwopalnych, innego gwałtownego wyzwolenia energii, rozprzestrzeniania się substancji trujących, duszących lub parzących, wyzwolenia energii jądrowej lub promieniowania jonizującego albo których przechowywanie w niezmienionym stanie nie jest możliwe, można zniszczyć przed wydaniem postanowienia, o którym mowa w § 2.

Z przekazanych mi informacji wynika, że Burmistrz Brzegu sugerował już Prokuraturze zastosowanie wskazanych środków, jednakże do dnia dzisiejszego nie otrzymał ostatecznego stanowiska w tej sprawie. Tymczasem, zwłaszcza w związku ze zmianą warunków pogodowych, omawiana kwestia nabiera coraz bardziej naglącego charakteru z uwagi na coraz bardziej realne zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców – podkreśla RPO.