Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi dotyczące częstych zmian legislacyjnych podejmowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie przepisów regulujących warunki przyznawania płatności unijnej w ramach płatności ekologicznych. Przykładowo, rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 marca 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 wprowadzono dodatkowy warunek uzyskania płatności ekologicznej w postaci wytworzenia produktu ekologicznego.

Wymóg ten został następnie zniesiony rozporządzeniem z dnia 27 października 2014 r. Z wyjaśnień Ministerstwa wynika, że celem zmian dokonanych rozporządzeniem z dnia 12 marca 2014 r. było osiągnięcie szybszego wzrostu ilości produktu ekologicznego na rynku. Dlatego wymóg odpowiedniego przeznaczenia plonu został zastąpiony warunkiem wytworzenia produktów rolnictwa ekologicznego. Wprowadzono też wymóg sprzedaży co najmniej 50 % tych produktów. Po dokonaniu tej zmiany, w trakcie weryfikacji wniosków złożonych przez rolników zaobserwowano problemy ze spełnieniem wymagań w zakresie udokumentowania przez rolników wprowadzenia na rynek 50 % produktów rolnictwa ekologicznego. Utrzymanie tego wymogu byłoby sprzeczne z dążeniami do wykorzystania potencjału małych gospodarstw w zakresie rozwoju produkcji ekologicznej. Wobec tego, kolejnym rozporządzeniem zniesiono wymóg wprowadzenia na rynek co najmniej 50 % wielkości produkcji ekologicznej poszczególnych produktów rolnictwa ekologicznego wraz z obowiązkiem udokumentowania tego faktu. W ocenie Ministerstwa zmiana była uproszczeniem dla rolników, ponieważ nie musieli już udowadniać, że wprowadzili na rynek co najmniej 50 % produktów ekologicznych. Jednak zgłaszający się do Rzecznika rolnicy podkreślają, że zmiany przepisów narażają ich na dodatkowe koszty. Również w uwagach końcowych przedstawionych w raporcie NIK podkreślono, że częste zmiany warunków przyznawania płatności w ramach programów rolnośrodowiskowych nie sprzyjają stabilizacji rozwoju określonych upraw. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.