Budujmy społeczeństwo obywatelskie, które o sobie dba - spotkanie Rady Społecznej przy RPO
- RPO podziękował członkom i członkiniom Rady Społecznej za wsparcie, owocną współpracę oraz inspirację do działania w trakcie upływającej VII kadencji.
- Zaprosił Ludwikę Wujec do zajęcia miejsca w Radzie.
- Jerzy Owsiak apelował o dalsze budowanie społeczeństwa obywatelskiego, które o siebie dba, a Halina Bortnowska o szukanie pola do dialogu i rozmowy, nawet z osobami, z którymi nie zawsze potrafimy dojść do porozumienia.
Rada Społeczna zbiera się w Biurze RPO, aby dyskutować o ważnych kwestiach społecznych, problemach prawnych, priorytetach legislacyjnych i sprawach precedensowych, najważniejszych z punktu widzenia przestrzegania praw człowieka. Dwa ostatnie jej spotkania są wyjątkowe, ponieważ w marcu po raz pierwszy członkowie Rady spotkali się z powodu epidemii online, rozmawiając za pomocą komputerów i telefonów, natomiast zgromadzenie 2 września 2020 roku jest ostatnim, zaplanowanym spotkaniem Rady w VII kadencji RPO.
RPO podziękował członkom i członkiniom Rady Społecznej za wsparcie, owocną współpracę oraz inspirację do działania w trakcie upływającej VII kadencji
Rzecznik Praw Obywatelskich rozpoczął swoje wystąpienie od refleksji, że w Polsce urząd rzecznika jest zgodnie z Konstytucją organem jednoosobowym. W innych państwach zdarza się, że mamy gremia wieloosobowe, kolegialne. I jest w tym pewna przewaga: w opieraniu się na doświadczeniu, wiedzy, umiejętnościach, wrażliwości więcej niż jednej osoby. I nie chodzi tu o wiedzę stricte prawną, ale o mądrość przejawiająca się w zróżnicowaniu punktu widzenia, w aktywnym dialogu.
Relacja między RPO, a Radą opiera się na zaufaniu. Cieszę się, że Państwo mnie tym zaufaniem obdarzyli – podkreślił Adam Bodnar – Moja kadencja przypadła na specyficzny okres: pojawia się coraz silniej nurt antyustrojowy, nurt narodowo-populistyczny i nurt socjalny. Bariera ochronna między obywatelem, a władzą – zanika. Obecnie mamy jeszcze opinię publiczną wspieraną przez wolne media i NGOs oraz niezależne sądownictwo, przy całej świadomości osób zaangażowanych, jak duże koszta można ponieść stając pomiędzy obywatelem a władzą. Ta granica rozmywała się coraz bardziej podczas mojej kadencji -podkreślił RPO.
19 października 2015 roku Rada spotkała się z Adamem Bodnarem po raz pierwszy, rozmawiano m.in. o mowie nienawiści, edukacji, otwartość wobec cudzoziemców. Rzecznik zauważył, że już dwa miesiące później musieliśmy się skupić na obronie niezależności Trybunału Konstytucyjnego – wyzwań pojawiających się w VII kadencji było naprawdę wiele. Działania RPO musiały ze sobą łączyć obronę niezależnych instytucji: TK, sądów, Państwowej Komisji Wyborczej…, z czynnym działaniem w obronie obywateli, odpowiadaniem na skargi, prowadzeniem programu spotkań regionalnych, a to wszystko w atmosferze rosnącej polaryzacji… W tych warunkach wsparcie ekspertów i ekspertek, aktywistów i aktywistek, naukowców i naukowczyń tworzących Radę było bezcenne.
RPO podziękował członkom Rady Społecznej za wsparcie, nie tylko merytoryczne, ale także w sytuacjach kryzysowych, służenie poradą, inspiracją, pomocą. Zauważył, że to Rada przyczyniła się do powstania Kongresu Obywatelskiego – pomagała w stworzeniu jego koncepcji oraz w jej wykonaniu, w logistyce.
Rada społeczna adresowała również różne problemy do rozwiązania: mowy nienawiści, kryzysu bezdomności, osób z niepełnosprawnościami, osób chorych, wykluczonych, migrantów i uchodźców, młodzieży… Działalność Rady przeniosła się także lokalnie do polskich miast. Powstały jej odpowiedniki terenowe w Gdańsku, Katowicach i Wrocławiu.
Rzecznik na zakończenie dodał, że następne lata to prawdopodobnie zbliżająca się wielka lekcja pokory, odpowiedzialności i współodczuwania, być może obejmie ona kilka pokoleń, ale jest nadzieja, że zaprocentuje ona na przyszłość.
Po przemówieniu RPO głos zabierali członkowie Rady m.in. Bartłomiej Skrzyński, Halina Bortnowska, Jerzy Owsiak, Marek Michalak, Maria Ejchart-Dubois, Mikołaj Pietrzak i Mirosław Wyrzykowski.
Na spotkaniu RPO zaprosił Ludwikę Wujec do przystąpienia do Rady Społecznej.