Spotkanie poświęcone problematyce sankcji kredytu darmowego w Biurze RPO
27 stycznia 2025 r. w Biurze RPO odbyło się spotkanie dyrektora Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego Piotra Mierzejewskiego z przedstawicielami Votum Finance Help S.A., spółki reprezentującej konsumentów - klientów banków.
Spotkanie dotyczyło ochrony konsumentów, korzystających z usług sektora bankowego, a w szczególności realizacji przez banki sankcji kredytu darmowego, o którym mowa w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim.
W spotkaniu wziął udział Prezes Zarządu Votum Finance Help S.A. Paweł Wójcik, a także Wiceprezes Natalia Grabowska oraz radca prawny Wojciech Bochenek z Kancelarii Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k. z siedzibą we Wrocławiu. Biuro RPO reprezentowali: dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO Piotr Mierzejewski i naczelnik Wydziału Prawa Gospodarczego i Podatkowego Anna Bogucka oraz eksperci prawni w Zespole Prawa Administracyjnego i Gospodarczego: Jolanta Florek, Beata Wojciechowska i Małgorzata Czarkowska.
Paweł Wójcik przedstawił problemy z jakimi spotykają jego mocodawcy – klienci banków. W szczególności zwrócił uwagę na nieprawidłowości banków oraz innych instytucji pożyczkowych, w zakresie udzielania kredytów konsumenckich i pożyczek, naruszających przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.
Natalia Grabowska wskazała na wciąż rosnącą skalę wniosków o udzielenie pomocy prawnej, które kierują konsumenci coraz bardziej świadomi swoich praw w sporze z bankami w sprawie sankcji kredytu bankowego.
Mec. Wojciech Bochenek omówił najczęściej popełniane naruszenia przez banki, w tym: doliczanie prowizji do kwoty kredytu, co wpływa na wysokość pobieranych przez bank odsetek i całkowy koszt kredytu, nietransparentne opisanie klauzuli zmiennego oprocentowania oraz niedopełnienie przez banki obowiązku informacyjnego o proporcjonalnym obniżeniu całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu.
Piotr Mierzejewski wyjaśnił jakie kompetencje ma RPO w przypadku postępowań sądowych z udziałem konsumentów dochodzących swoich roszczeń przeciwko instytucjom finansowym na podstawie sankcji kredytu darmowego. Zauważył, że RPO co do zasady nie zastępuję obywateli w prowadzeniu takich postępowań oraz nie świadczy usług typowo adwokackich. Jednocześnie wskazał na możliwość zwrócenia się do RPO o udzielenie pomocy prawnej po prawomocnie zakończonym postępowaniu sądowym, który dysponuje środkiem prawnym w postaci skargi nadzwyczajnej.
Uczestnicy spotkania poruszyli również m.in. kwestie praktyki banków w zakresie spełnienia obowiązków informacyjnych przy zawieraniu umów kredytów konsumenckich, obchodzenia limitów kosztów pozaodsetkowych i naliczania nadmiernych prowizji. Rozmawiano również o toczących się postępowaniach przed sądami krajowymi oraz trybunałami międzynarodowymi, a także implementacji Dyrektywy 2023/2225 i nowelizacji ustawy o kredycie konsumenckim i ustawy o prawach konsumenta.