Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Funkcjonariusze mają problem z podwyższeniem emerytury, w związku ze służbą pełnioną w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu
• Sprawy, w których uczestniczyli zainteresowani, są po pewnym czasie brakowane/niszczone, co uniemożliwia wykazanie tego okresu, jako szczególnie zagrażającego zdrowiu i życiu
• Akta osobowe funkcjonariusza powinny zawierać informacje w zakresie wykonywanych przez niego czynności operacyjno-rozpoznawczych w warunkach szczególnie zagrażających jego zdrowiu i życiu

Funkcjonariusze wykonujący w trakcie swojej służby czynności operacyjno-rozpoznawcze, przechodzący następnie na zaopatrzenie emerytalne mają problemy z udowodnieniem okresu służby w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu funkcjonariusza. Wynikają one z przepisów pragmatycznych (względnie archiwizacyjnych) oraz niejawnego charakteru realizowanych czynności służbowych (w tym zasad kamuflażu).

Sprawy, w których uczestniczyli zainteresowani są po pewnym czasie brakowane/niszczone, co uniemożliwia wykazanie tego okresu, jako szczególnie zagrażającego zdrowiu i życiu. Teoretycznie istnieje możliwość przesłuchania na tę okoliczność świadków, nie mniej jednak ograniczona grupa osób uczestniczących w takich czynnościach, związanie tajemnicą, a także długi upływ czasu powodują nierzadko, że świadkowie nie mogą ujawnić lub nie pamiętają szczegółów konkretnych spraw, albo nie żyją. Próby dokumentowania takich czynności „na własną rękę”, mogą z kolei doprowadzić do ujawnienia informacji prawnie chronionych, a w dalszej kolejności do odpowiedzialności karnej zainteresowanego.

Dowodem potwierdzającym okresy służby zaliczane w wyższym wymiarze jest zaświadczenie sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej lub Krajowej Administracji Skarbowej. Akta osobowe funkcjonariusza powinny zawierać informacje w zakresie wykonywanych przez niego czynności operacyjno-rozpoznawczych w warunkach szczególnie zagrażających jego zdrowiu i życiu. Brak takich informacji w aktach może w przyszłości utrudnić doliczenie do wysługi emerytalnej okresu, w którym funkcjonariusz, w sposób szczególny narażał swoje życie i zdrowie.

W odniesieniu do służb specjalnych, ze względu na zadania, które realizują, szczególnie wrażliwym jest wydanie zainteresowanym zaświadczenia o służbie pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu. W takich sytuacjach informacja powinna trafiać bezpośrednio do organu emerytalnego z pominięciem funkcjonariusza, względnie, przy przeniesieniu do innej formacji, po pionie kadrowym – za pośrednictwem kancelarii tajnej.

RPO prosi Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o spowodowanie, aby Policja, Służba Ochrony Państwa, Straż Graniczna, Służba Celno-Skarbowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego na bieżąco dokumentowały w aktach osobowych funkcjonariuszy, realizowanie przez nich czynności operacyjno-rozpoznawczych, w warunkach szczególnie zagrażających zdrowiu i życiu funkcjonariusza.

WZF.7043.122.2020