Biuletyn Informacji Publicznej RPO

10 kwietnia br. mija 12 rocznica katastrofy smoleńskiej. Zginęło w niej 96 osób, wybitnych działaczy państwowych i osobistości polskiego życia publicznego oraz załoga samolotu. W tym gronie był dr Janusz Kochanowski, rzecznik praw obywatelskich V kadencji w latach 2006-2010.

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek wziął udział uroczystościach na placu Piłsudskiego i złożył wieńce pod Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku oraz pod Pomnikiem śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Zastępczyni RPO Hanna Machińska uczestniczyła w uroczystości upamiętniającej 12. rocznicę katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem przy Pomniku Ofiar Katastrofy Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie złożyła wieniec.

6 kwietnia br. Marcin Wiącek złożył wieniec na grobie śp. dr. Janusza Kochanowskiego na Cmentarzu Kule w Częstochowie. W czasie tej podniosłej uroczystości Rzecznikowi towarzyszyli Pełnomocnik Terenowy RPO w Katowicach Aleksandra Wentkowska i Dyrektor Generalny BRPO Maciej Berek.

Marcin Wiącek o Januszu Kochanowskim

- Rzecznik V kadencji, dr Janusz Kochanowski był dla mnie autorytetem. Z wielkim szacunkiem  traktował prawo, nie bał się podejmować spraw trudnych, czasami kontrowersyjnych, ale ważnych dla obywateli. Starał się służyć ludziom ponad podziałami politycznymi. Szanował też instytucję państwa prawnego.  Przed wszystkim jednak był – jak sam podkreślał – rzecznikiem biednych i pokrzywdzonych.

Jego tragiczna śmierć była wielką stratą dla nas wszystkich. Chciałbym jednak podkreślić, że wiele z jego inicjatyw staram się – tak jak i moi poprzednicy na tym stanowisku – kontynuować.  Między innymi to dr Kochanowski rozpoczął tradycję spotkań RPO z różnymi środowiskami i obecności Rzecznika na festiwalach młodzieżowych. To on był też autorem pomysłu Odznaki Honorowej RPO „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”, którą do dzisiaj wręczamy najwybitniejszym działaczom i osobistościom polskiego życia publicznego.

W te rocznicowe dni składam – w imieniu swoim i pracowników Biura RPO – serdeczne kondolencje wszystkim rodzinom i bliskim ofiar katastrofy smoleńskiej. 

Janusz Kochanowski

Prawnik, dyplomata, konsul RP w Londynie, prezes zarządu fundacji „Ius et Lex”. Rzecznik praw obywatelskich w latach 2006–2010.

Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. Romualda Traugutta w Częstochowie. W 1963 r. ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 1980 uzyskał stopień doktora nauk prawnych. W 1986 ukończył aplikację sądową. W 1995 jako radca prawny został członkiem Okręgowej Rady Radców Prawnych w Warszawie.

26 stycznia 2006 Sejm przegłosował jego wybór na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich. 30 stycznia tego samego roku jego kandydaturę zaakceptował Senat. Urząd objął 15 lutego 2006 po złożonym ślubowaniu.

Był autorem ponad 100 prac nt. prawa karnego i administracyjnego oraz stosunków międzynarodowych, jak również książki „Rzeczpospolita praworządna” (2008).

Wyróżniony m.in. Złotym Paragrafem przyznanym przez Gazetę Prawną w 2005 r. „za upowszechnianie dobrych norm tworzenia prawa i stosowania prawa w społeczeństwie”, „Orkiestrowym Znakiem Jakości” w 2009 r. – nagrodą przyznawaną przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, a także „Medalem Św. Brata Alberta” w 2010 r. za obronę praw osób niepełnosprawnych i organizacji pozarządowych oraz za troskę o ludzi ubogich.

Zginął w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. 16 kwietnia 2010 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. 20 kwietnia 2010 został pochowany z honorami wojskowymi w grobie rodzinnym na cmentarzu Kule w Częstochowie.