Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Sprawa koszulek z napisem KonsTYtucJA na pomniku Lecha Kaczyńskiego w Szczecinie będzie umorzona - poinformowała RPO szczecińska policja
• Powołała się na zapis prawa o braku znamion czynu zabronionego albo niepopełnienia przestępstwa
• Inaczej uważa policja z Białej Podlaskiej, która za taki sam czyn postawiła zarzuty dwóm osobom, u których dokonała przeszukania
• O informację w obu sprawach wystąpił rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar 

Od początków sierpnia 2018 r. w całej Polsce zakładano na różne pomniki koszulki z napisem KonsTYtucJA. Do pierwszych takie przypadków doszło w Białej Podlaskiej i w Szczecinie, gdzie koszulki założono na pomniki prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Media podawały, że w sprawach tych interweniowała policja, a w domu jednego z uczestników happeningu zrobiła przeszukanie o godz. 6 rano.

Art. 261 Kodeksu karnego głosi: Kto znieważa pomnik lub inne miejsce publiczne urządzone w celu upamiętnienia zdarzenia historycznego lub uczczenia osoby, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Sprawę podjął Rzecznik Praw Obywatelskich. Zwrócił się 7 sierpnia do komendantów miejskich policji w Szczecinie i w Białej Podlaskiej o informacje dotyczące prowadzonych czynności:

• czy w sprawach tych zostało wszczęte postępowanie przygotowawcze,
• jaki jest stan tego postępowania,
• czy zostały w nim przedstawione komukolwiek zarzuty i ewentualnie jakie,
• jeśli zostały wydane postanowienia o wszczęciu postępowania oraz o przedstawieniu zarzutów - także o nadesłanie kopii tych postanowień.

Dodatkowo komendanta bialskiego RPO pytał: 

• czy osobę u której dokonano przeszukania, wezwano do wydania poszukiwanych przedmiotów; jakie to były przedmioty,
• czy prokurator wydał postanowienie o przeszukaniu, a jeśli nie - czy przeszukanie zostało przez niego zatwierdzone,
• jaki był cel przeszukania - w kontekście czynu polegającego na „ubraniu” pomnika,
• czy na czynności policji związane z przeszukaniem wniesione zostało zażalenie.

Policja:sprawa ze Szczecina będzie umorzona

W odpowiedzi dla RPO z 14 sierpnia Komenda  Miejska Policji w Szczecinie napisała, że jej funkcjonariusze podjęli czynności procesowe dotyczące ujawnienia koszulek z napisem „Konstytucja" na pomniku Lecha Kaczyńskiego w Szczecinie przy ul. Wojska Polskiego. Jedno postępowanie zarejestrowano w Wydziale Dochodzeniowo-Śledczym KMP w Szczecinie, a drugie - w Komisariacie Policji Szczecin Niebuszewo. Całość materiałów przekazano Prokuraturze Rejonowej Szczecin Niebuszewo.

- W rozmowie z kierownikiem działu 1 DS Prokuratury Rejonowej Szczecin Niebuszewo prokuratorem Bartłomiejem Daszulą ustalono, iż w wyżej wymienionych postępowaniach zostaną wydane postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego na podstawie art. 17§1 pkt 2 Kpk – głosi pismo zastępcy komendanta miejskiego w Szczecinie podinsp. Mariusza Łętowskiego.

Zgodnie z art. 17 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania karnego, nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa.

W Białej Podlaskiej trwa postępowanie o znieważenie pomnika

Jak poinformował RPO 20 sierpnia komendant miejski  policji w Białej Podlaskiej mł. insp.Grzegorz  Pietrusik, 2 sierpnia 2018 r. nad ranem ujawniono koszulkę z odręcznym napisem „Konstytucja" na pomniku Lecha i Marii Kaczyńskich. Monitoring miejski  zarejestrował założenie koszulki przez dwóch mężczyzn, którzy potem fotografowali pomnik. 

Jeszcze tego samego dnia  ustalono osoby podejrzewane, którymi okazali się Stanisław D. i Ryszard F. W celu znalezienia dowodów w sprawie, w szczególności urządzeń, którymi wykonano zdjęcia, policjanci przeszukali ich pomieszczenia. Stanisław D. dobrowolnie wydał aparat fotograficzny; nie miał on zastrzeżeń co do sposobu przeprowadzenia przeszukania.  U Ryszarda F. zabezpieczono telefon komórkowy (a potem jeszcze jeden) - obecne na miejscu osoby nie wnosiły zastrzeżeń  co do sposobu przeprowadzenia czynności. Tego samego dnia obu mężczyznom przedstawiono zarzuty znieważenia pomnika.

Prokuratura Rejonowa w Białej Podlaskiej na wniosek policji  zatwierdziła  przeszukania i zatrzymania rzeczy - przeprowadzone bez postanowienia prokuratora w przypadku niecierpiącym zwłoki. Zwłoka w przeprowadzeniu tych czynności mogłaby skutkować usunięciem lub ukryciem dowodów w sprawie - ocenił prokurator. Czynności uznał za zasadne i zgodne z przepisami prawa.

Pismem z 23 sierpnia zastępca Prokuratora Rejonowego w Białej Podlaskiej Mariola Sidorowska poinformowała RPO, że:

• prokurator w tej sprawie nie zarządził zatrzymania osób,
• ocena celowości zatrzymania Stanisława D.  została przeprowadzona samodzielnie przez funkcjonariuszy policji i nie była konsultowana z Prokuraturą Rejonową w Białej Podlaskiej,
• obrońca podejrzanego Stanisława D. złożył zażalenia na zatrzymanie,
• 17 sierpnia 2018 r. Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej uznał zatrzymanie za legalne, prawidłowe i bezzasadne,
• prokurator nie wydawał postanowienia o przeszukaniu i zatrzymaniu rzeczy,  czynności te zostały przeprowadzone samodzielnie przez funkcjonariuszy policji w trybie art. 220 § 3 kpk; postanowieniem z 7 sierpnia prokurator zatwierdził przeszukania.

II.519.727.2018