Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi, w niedzielę 24 listopada od godziny 14:45 do godziny 17:45 nie będzie dostępny serwis Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.
W sprawie oskarżonego X sąd zgodził się na wyjście z więzienia za kaucją. Rodzina pieniądze wpłaciła, ma dowód wpłaty, ale X na wolność nie wyszedł, bo prokurator złożył zażalenie. W ocenie Rzecznika przyczyną takiego stanu rzeczy są różnice w interpretacji prawa istniejące w orzecznictwie sądów. Sąd Najwyższy odmówił jednak podjęcia uchwały w sprawie pytania prawnego RPO dotyczącego tzw. warunkowego tymczasowego aresztowania.
RPO zwracał uwagę, że nie zawsze - jeśli sąd zdecyduje o możliwości wpłacenia poręczenia, a oskarżony skorzysta z tego prawa - jest to jednoznaczne z jego wyjściem na wolność. Dochodzi bowiem do sytuacji, gdy w chwili złożenia zażalenia przez prokuratora wykonanie orzeczenia sądu jest wstrzymywane.
Z ustnego uzasadnienia wynika następujący pogląd prawny SN: odmienne stanowiska sądów nie są wynikiem odmiennej wykładni prawa, lecz tak naprawdę tego, że sytuacje nieco się różniły. Bowiem choć ludzie sądzą, że do wpłacenia kaucji dochodzi w momencie przelania sumy na konto sadu, to jest to tylko pierwszy etap procedury – złożenie tzw. przedmiotu poręczenia. Kluczowy jest dopiero drugi krok - gdy sąd sporządza protokół przyjęcia poręczenia majątkowego, a osoba składająca poręczenie jest pouczana, w jakim przypadku pieniądze (przedmiot poręczenia) mogą przepaść (takie samo stanowisko w tej sprawie reprezentował Prokurator Generalny).
Dzięki pytaniu prawnemu Rzecznika Praw Obywatelskich Sąd Najwyższy wyjaśnił jak powinna wyglądać praktyka w takich sytuacjach
Sąd Najwyższy stwierdził więc, że
Gdyby w tej sytuacji prokuratora wniósł zażalenie, a sąd odwoławczy podzielił to stanowisko, to procedura tymczasowego aresztowania rozpoczynałaby się od początku. A oskarżonemu przysługiwałoby na to zażalenie.
