Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Należy doprecyzować przepisy związanych z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi - wskazuje RPO
• Obecny sposób przekazywania informacji o takim odczynie  – listowny, bez wcześniejszej np. telefonicznej informacji - jest przeszkodą w wypełnieniu obowiązku poinformowania o nim przez lekarza w 24 godziny  
• A zwłoka w przekazaniu informacji o ciężkich niepożądanych odczynach może zagrażać życiu

Zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego, ma obowiązek w ciągu 24 godzin od podejrzenia jego wystąpienia zgłosić to właściwemu inspektorowi sanitarnemu. Ten uzupełnia zgłoszenie o informacje zebrane w miejscu szczepienia; prowadzi też rejestr takich zgłoszeń.

Według rozporządzenia Ministra Zdrowia z 21 grudnia 2010 r., zgłoszenie niepożądanego odczynu lekarz lub felczer przesyła listem poleconym  albo pocztą elektroniczną, albo przekazuje bezpośrednio osobie upoważnionej. W przypadku ciężkiego lub poważnego niepożądanego odczynu poszczepiennego właściwy powiatowy inspektor sanitarny - nie później niż po godzinie po powzięciu wiadomości - informuje o tym właściwego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Wojewódzki inspektor, nie później niż po godzinie, informuje o tym Głównego Inspektora Sanitarnego i inspektora farmaceutycznego.

Obawy RPO budzi czas oraz sposób, w jaki lekarz lub felczer jest obowiązany poinformować o tym przypadku inspektora sanitarnego. Obecnie  sposób ten -  listowny, bez wcześniejszej np. telefonicznej informacji - stanowi przeszkodę w wypełnieniu obowiązku poinformowania przez lekarza w czasie 24 godzin o jego wystąpieniu. Może to doprowadzić do zwłoki w przekazywaniu informacji.

Jest to o tyle istotne, że zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia MZ ciężki niepożądany odczyn poszczepienny, który zagraża życiu może: wymagać hospitalizacji w celu ratowania zdrowia, prowadzić do trwałego ubytku sprawności fizycznej lub umysłowej albo kończyć się śmiercią.

Konieczne jest zatem stworzenie świadczeniodawcom prawnej możliwości jak najszybszego informowania o niepożądanym odczynie poszczepiennym - tym bardziej, że taki obowiązek, tj. nie później niż po upływie godziny, został nałożony na państwową inspekcję sanitarną. Na konieczność doprecyzowania zwrociła uwagę Najwyższa Izba Kontroli

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Zdrowia o podjęcie prac legislacyjnych w tej sprawie.

V.7018.18.2020