Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rzecznik Praw Obywatelskich podjął sprawę pożarów składowisk odpadów, do których doszło w ostatnich dniach
• Obywatele skarżą się RPO na takie częste przypadki, sugerując, że pożary nie zawsze są przypadkowe
• Zdaniem Adama Bodnara źródłem systemowego problemu mogą być niedostateczne mechanizmy kontrolne wobec podmiotów przetwarzających odpady

W związku z pożarami na składowiskach odpadów w Olsztynie, Zgierzu, Trzebini oraz miejscowości Wrzedzień koło Mogilna, RPO wystąpił do Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej oraz Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Nagłośnione przez media zdarzenia wydają się wierzchołkiem góry lodowej - napisał Adam Bodnar do głównego inspektora ochrony środowiska Marka Haliniaka. Według dostępnych informacji, podobnych zdarzeń było w kilku ostatnich miesiącach kilkadziesiąt; podobnie w latach ubiegłych. Rzecznikowi są też znane, z rozpatrywanych spraw,  przypadki cyklicznych pożarów na tych samych składowiskach. Wskazuje to na problem natury systemowej.

Dlatego RPO zwrócił się do GIOŚ o informacje o podjętych działaniach wobec takich zdarzeń z tego roku i lat poprzednich. Spytał, czy stwierdzono - a jeżeli tak, to jakie - ich źródła (np. nieprzestrzeganie warunków prowadzenia składowisk). Rzecznik chce też wiedzieć, czy w przypadku takich ustaleń podjęto stosowne działania nadzorcze lub czy odpowiednie informacje przekazano właściwemu marszałkowi województwa. 

W piśmie do komendanta głównego PSP gen. brygadiera Leszka Suskiego Rzecznik podkreślił, że zjawisko narasta sukcesywnie od kilku lat, na co wskazuje się w branżowych, pożarniczych mediach. Potwierdzać  to mogą kierowane do RPO skargi dotyczące uciążliwości wynikających z sąsiedztwa instalacji do przetwarzania odpadów. Prosząc o pomoc, skarżący wskazują często na przypadki pożarów składowisk i związane z tym zagrożenie dla okolicznej ludności. Formułowane bywają sugestie, że pożary są powodowane - również pośrednio, poprzez niezachowanie należytych środków ostrożności - przez podmioty przetwarzające odpady oraz ich pracowników.

W ocenie RPO wskazuje to na problem natury systemowej. Jego źródłem mogą być w szczególności niedostateczne mechanizmy kontrolne wobec podmiotów przetwarzających odpady.

Rzecznik zwrócił się do komendanta o przekazanie danych o liczbie akcji gaśniczych na składowiskach odpadów oraz innych instalacjach przetwarzania odpadów w tym roku i w latach ubiegłych, a także o informacje o przyczynach pożarów (o ile je ustalono).

V.7204.19.2018