Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Nie jest dopuszczalne, aby sąd, mimo wątpliwości, czy podany przez powódkę adres pozwanego jest właściwy, nie ustalił, gdzie w istocie mieszka pozwany i wydał wyrok zaoczny. Bowiem w efekcie mąż dowiedział się o tym, że jest rozwodnikiem od osób trzecich. 

Sąd Okręgowy podzielił argumentację przedstawioną w skardze Rzecznika Praw Obywatelskich o wznowienie postępowania i uznał, że pozwany wskutek naruszenia przepisów prawa był pozbawiony możliwości działania.

W pozwie o rozwód żona wskazała adres męża. Pisma sądowe były dwukrotnie awizowane, za każdym razem wracały do sądu z adnotacją „adresata nie zastano”. Powódka przyznała na rozprawie, że podany przez nią adres jest miejscem zamieszkania matki pozwanego. Pomimo to postępowanie w dalszym ciągu toczyło się bez udziału pozwanego i sąd wydał wyrok zaoczny, w którym orzekł rozwód z winy pozwanego i powierzył władzę rodzicielską żonie. 

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że doszło do naruszenia przepisów prawa, co uniemożliwiło w praktyce podjęcie przez stronę skutecznej obrony. Szczególnie postępowanie w sprawie o rozwód – dotyczące kluczowych praw osobistych małżonków – nie powinno toczyć się bez udziału zainteresowanych stron.

Sąd błędnie poprzestał na oświadczeniu powódki, iż wskazany przez nią adres jest miejscem zamieszkania matki pozwanego, nie ustalając gdzie mieszka pozwany. Na skutek wznowienia postępowania, Sąd Okręgowy ponownie zajmie się sprawą.