Biuletyn Informacji Publicznej RPO

•  Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Adam Krzywoń przekazał Ministerstwu Klimatu i Środowiska uwagi do projektu nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (nr UD252)

Częściowe zwolnienie z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi związane z kompostowaniem bioodpadów z nieruchomości wielolokalowych i rekreacyjno-wypoczynkowych 

RPO w pełni aprobuje wprowadzenie możliwości uzyskania także przez właścicieli nieruchomości w zabudowie wielorodzinnej i nieruchomości rekreacyjno-wypoczynkowych częściowego zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w związku z prowadzeniem kompostowania bioodpadów we własnym zakresie. 

Likwidacja obecnego stanu, gdy o zwolnieniu decyduje nieracjonalne kryterium rodzaju nieruchomości, z której pochodzą bioodpady, byłoby realizacją wielokrotnie powtarzanego postulatu RPO. Jednakże proponowane rozwiązanie, polegające na wprowadzeniu nie – jak dla właścicieli nieruchomości jednorodzinnych – obowiązkowego ustanowienia przez gminy częściowego zwolnienia, a jedynie fakultatywnego upoważnienia do zwolnienia, nie wyeliminuje obecnych zastrzeżeń w kontekście równego traktowania. 

Wątpliwości budzi też wprowadzenie dla właścicieli nieruchomości wielolokalowych zastrzeżenia o konieczności "zapewnienia nadzoru nad prawidłowym użytkowaniem kompostownika"  jako warunku możliwości ulgi. Nie zostało to wytłumaczone przez MKiŚ. 

Zwolnienie podmiotowe dla właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują osoby starsze i osoby z niepełnosprawnością

Możliwość wprowadzenia przez rady gmin zwolnienia dla właścicieli nieruchomości, gdzie mieszkają osoby starsze i z niepełnosprawnością, RPO ocenia pozytywnie. Niemniej jednak, redakcja przepisów wymaga korekty wobec wątpliwości, czy poprawnym rozwiązaniem jest przyznawanie radom gmin kompetencji do ingerencji w rozliczenia na linii wspólnota/spółdzielnia mieszkaniowa 

Indywidualne zwolnienia podmiotowe z opłaty 

Zmian redakcyjnych wymaga propozycja  - wobec nieruchomości w zabudowie wielolokalowej – zwolnienia „osoby mającej prawo do lokalu w budynku wielolokalowym”. Oznaczałoby, że taki właściciel nadal podlegałby obowiązkowi daninowemu na ogólnych zasadach, także w odniesieniu do osoby dysponującej prawem do lokalu w budynku wielolokalowym, której przyznano indywidualne zwolnienie. 

Częściowe zwolnienie z opłaty dla właścicieli nieruchomości, gdzie mieszkają rodziny wielodzietne

Dziś rada gminy może zwolnić z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości, na których mieszkają rodziny wielodzietne według ustawy o Karcie Dużej Rodziny.

Rodzice dzieci, które już się usamodzielniły i nie mieszkają z rodzicami, skarżą się, że gminy odmawiają im prawa do zwolnienia z opłaty. A intencją było umożliwienie osobom, które wychowały co najmniej trójkę dzieci, korzystania z takich uprawnień, wynikających z Karty, także po usamodzielnieniu się potomstwa. RPO wystąpił już w tej sprawie do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Wskazuje to na potrzebę dostosowania projektu do ustawy o KDR. 

V.022.29.2025