Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Według mediów przewodnicząca związku zawodowego w Uniwersytecie Szczecińskim zgłosiła Ministrowi Nauki ewentualne nieprawidłowości w uczelni. Prosiła, aby jej danych nie ujawniano rektorowi, co jednak miało nastąpić i doprowadzić do działań odwetowych wobec niej
• Rzecznik Praw Obywatelskich prosi ministra nauki Dariusza Wieczorka m.in. o poinformowanie o przyczynach przekazania pisma rektorowi oraz o działaniach podjętych w związku ze zgłoszonymi ewentualnymi nieprawidłowościami
• AKTUALIZACJA 3.01.2025: Pismo Przewodniczącej Związku Zawodowego Pracowników Nie Będących Nauczycielami Akademickimi Uniwersytetu Szczecińskiego z 25 lipca 2024 r. nie zawierało żadnych treści świadczących o podejrzeniach łamania prawa przez organy uczelni, a jedynie sprawy bardzo istotne dotyczące bieżącej sytuacji uczelni, które powinny być w pierwszej kolejności wyjaśniane między stronami - odpowiedział min. Dariusz Wieczorek.
• W myśl zasady autonomii uczelni publicznych i zgodnie z właściwością organów państwowych do rozpatrywania skarg, w gestii rektora Uniwersytetu Szczecińskiego leżało rozpatrzenie skargi, a dopiero poinformowanie Ministra Nauki o sposobie rozpatrzenia skargi przez Uniwersytet mogło dać Ministrowi wiedzę o okolicznościach mogących stanowić uzasadnioną podstawę do podjęcia działań z zakresu nadzoru nad uczelniami.

Z publikacji prasowych Rzecznik powziął informację o zgłoszeniu do Ministra Nauki przez przewodniczącą związku zawodowego informacji o ewentualnych nieprawidłowościach w Uniwersytecie Szczecińskim, a także o ujawnieniu przez Ministerstwo jej danych osobowych. Miało to doprowadzić do podjęcia wobec niej działań odwetowych.

Według doniesień prasowych szefowa związku w piśmie do Ministra z 25 lipca 2024 r. nt. sytuacji finansowej uczelni podkreśliła, żeby potraktować ją jako sygnalistę i nie ujawniać jej tożsamości rektorowi USz. W piśmie z 28 sierpnia 2024 r. resort miał ją poinformować, że nie przysługuje jej status sygnalisty i spytać, czy zgadza się na ujawnienie jej danych osobowych rektorowi. 

Mimo braku jej zgody Ministerstwo miało ją poinformować, że i tak przekaże jej pismo rektorowi „w trosce o dobro społeczności akademickiej”. Miało do tego dojść 23 września 2024 r. mimo braku zgody osoby, która dostrzegła nieprawidłowości. W kolejnych pismach przewodnicząca związku podkreślała, by traktować ją jako sygnalistę. Także to miało być przekazane rektorowi.

Rektor miał zdecydować o zawiadomieniu prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa m.in. z art. 224 § 1 Kodeksu karnego, o czym miał poinformować w mailu pracowników uczelni, wskazując, że przewodnicząca związku zawodowego "powiela nieprawdziwe informacje".

RPO Marcin Wiącek prosi min. Dariusza Wieczorka o: 

• przesłanie kopii pism przytoczonych we wskazanych publikacjach prasowych, w tym otrzymanych od przewodniczącej związku zawodowego, a także korespondencji Ministerstwa z Uniwersytetem Szczecińskim dotyczącej tej sprawy,
• poinformowanie z jakich przyczyn Ministerstwo przekazało otrzymane pisma rektorowi uczelni, w której miało dojść do ewentualnych nieprawidłowości,
• poinformowanie o działaniach podjętych przez Ministerstwo w związku ze zgłoszonymi ewentualnymi nieprawidłowościami, w celu wyjaśnienia tej sprawy, w szczególności w ramach przysługujących środków nadzoru.

Odpowiedź Dariusza Wieczorka, ministra nauki

Szanowny Panie Rzeczniku, odpowiadając na pismo z 17 grudnia 2024 r. w załączeniu przekazuję kopie pism,  o których mowa we wskazanych dwóch publikacjach prasowych, a także kopię wnioskowanej korespondencji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z Uniwersytetem Szczecińskim w tej sprawie.

Nadmieniam, że kierowane do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego wystąpienia organizacji związkowych ze względu na poruszone w nich kwestie i po ich wstępnej ocenie formalnej i merytorycznej są w przypadkach uzasadnionych ich treścią kierowane na drogę postępowania skargowego i do organów właściwych zgodnie z art. 231 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572).

Pismo Pani (...), Przewodniczącej Związku Zawodowego Pracowników Nie Będących Nauczycielami Akademickimi Uniwersytetu Szczecińskiego, z dnia 25 lipca 2024 r. wpłynęło do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w dniu 29 lipca 2024 r.  ze służbowej skrzynki poczty mailowej funkcjonującej w domenie Uniwersytetu Szczecińskiego z adnotacją do wiadomości: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów i Wicemarszałek W. Czarzasty i nie zawierało żadnych treści świadczących o podejrzeniach łamania prawa przez organy uczelni, a jedynie sprawy bardzo istotne dotyczące bieżącej sytuacji uczelni, które powinny być w pierwszej kolejności wyjaśniane między stronami.

Skarga Przewodniczącej Związku Zawodowego Pracowników Nie Będących Nauczycielami Akademickimi Uniwersytetu Szczecińskiego została przekazana według właściwości do rektora Uniwersytetu Szczecińskiego w trybie art. 231 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960  r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572), zwanym dalej „Kpa”. W piśmie z 19 września 2024 r. Skarżąca została poinformowana, że mając na względzie wagę podniesionych zarzutów, w trosce o dobro społeczności akademickiej Minister Nauki, jako organ sprawujący nadzór nad uczelniami w zakresie zgodności działania z przepisami prawa oraz prawidłowości wydatkowania środków publicznych, postanowił przekazać skargę do rektora Uniwersytetu Szczecińskiego z prośbą o poinformowanie Ministra Nauki o sposobie jej rozpatrzenia.

W stosunku do okoliczności wskazanych w treści skargi Pani (...) rektor Uniwersytetu Szczecińskiego powinien był postąpić zgodnie z dyspozycją Ministra Nauki zawartą w piśmie z 19 września 2024 r. poprzez zgromadzenie informacji, dowodów lub wyjaśnień co do okoliczności opisanych w skardze oraz poinformować Ministra Nauki o sposobie rozpatrzenia skargi. W myśl zasady autonomii uczelni publicznych i zgodnie z właściwością organów państwowych do rozpatrywania skarg, określoną przepisami działu VIII kpa, w gestii rektora Uniwersytetu Szczecińskiego leżało rozpatrzenie skargi Pani (....), a dopiero poinformowanie Ministra Nauki o sposobie rozpatrzenia skargi przez Uniwersytet Szczeciński mogło dać Ministrowi Nauki wiedzę o okolicznościach mogących stanowić uzasadnioną podstawę do podjęcia działań z zakresu nadzoru nad uczelniami.

W odniesieniu do Uniwersytetu Szczecińskiego podejmowane są w sprawie działania z zakresu nadzoru Ministra Nauki nad uczelniami, przysługującego na podstawie art. 426 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2024 r. poz. 1571), zwanej dalej „ustawą PSWN”.

W związku z zarzutami formułowanymi przez panią (....) prowadzona była  w trybie art. 427 ust. 1 ustawy PSWN korespondencja z rektorem Uniwersytetu Szczecińskiego, w tym także w kwestii prawidłowości procesu uzgadniania obowiązującego w uczelni regulaminu wynagradzania z przepisami powszechnie obowiązującego prawa,  tj. ustawy PSWN oraz ustawy z dnia 23 maja 1991 o związkach zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 854).

Ponadto pismem z 20 grudnia 2024 r. Minister Nauki skierował do rektora Uniwersytetu Szczecińskiego prośbę o przekazanie informacji na temat ewentualnej korespondencji prowadzonej pomiędzy Uczelnią a Panią (...) od 1 stycznia 2024 r. W odpowiedzi rektor Uczelni 20 grudnia br. przekazał stosowną dokumentację (kopie w załączeniu).

W związku z dyspozycją Ministra Nauki 20 grudnia 2024 r., na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej oraz art. 427 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,  w Uniwersytecie Szczecińskim wszczęta została pozaplanowa kontrola w trybie uproszczonym w zakresie weryfikacji przebiegu procesów:

1)    uzgadniania z zakładowymi organizacjami związkowymi obowiązującego w Uczelni regulaminu wynagradzania,
2)    obsadzania stanowisk kierowniczych w Uczelni, 
3)    przyznania Rektorowi dodatku zadaniowego przez Radę Uczelni w okresie od 1 stycznia 2024 r. do dnia rozpoczęcia kontroli, z możliwością zasięgania informacji z okresów wcześniejszych.

ZdS.501.1.2024