Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Przepisy nie precyzują dokładnie, w jakim celu w ewidencji "Sportowe talenty" przetwarzane są dane wrażliwe uczniów, takie jak masa ciała czy wzrost  
• Rzecznik Praw Obywatelskich ponowie występuje do  Ministra Sportu i Turystyki w sprawie bazy, która ma monitorować sprawność fizyczną młodzieży i wyłaniać talenty 

Do RPO wpływają skargi rodziców, a także nauczycieli w związku z koniecznością wprowadzania do tej ewidencji danych osobowych, w tym danych wrażliwych uczniów. Przepisy przewidują bowiem obowiązek przekazania szkole przez uczniów lub rodziców danych obejmujących masę ciała i wzrost. Ze skarg wynika obawa udostępniania danych z ewidencji zbyt szerokiemu, niedookreślonemu kręgowi podmiotów.

Uwagi wobec znowelizowanych przepisów ustawy o sporcie były już wcześniej przedmiotem wystąpienia RPO do Ministra Edukacji i Nauki oraz Ministra Sportu i Turystyki. Rzecznik zwracał uwagę na kwestie bezpieczeństwa danych nowo utworzonej ewidencji i na proporcjonalność niektórych rozwiązań, mając na uwadze standardy konstytucyjne i europejskie w zakresie ochrony danych osobowych i prawa do prywatności. Rzecznik nie kwestionował potrzeby podjęcia działań w kierunku podniesienia dbałości o sprawność ruchową oraz zdrowie dzieci i młodzieży. W ocenie Rzecznika na aprobatę zasługują także wszelkie działania mające na celu podnoszenie społecznej świadomości znaczenia aktywności fizycznej.

Mając na uwadze otrzymane odpowiedzi, RPO wskazuje, że nie odniesiono się w nich do zastrzeżeń w zakresie konieczności pozyskiwania od uczniów i rodziców informacji wrażliwych (o wadze i wzroście) w celu, jaki wynika z analizy przepisów ustawy, czyli identyfikacji talentów sportowych. Art. 51 ust. 2  Konstytucji zakazuje organom władzy publicznej pozyskiwania, gromadzenia i udostępniania informacji o obywatelach innych niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.

A przepisy nie precyzują dokładnie, w jakim celu dane są przetwarzane w ewidencji. Ich usunięcie z ewidencji nie jest przewidziane w odniesieniu do danych dotyczących: roku urodzenia, wieku, płci, masy ciała, wzrostu, wyniku uzyskanego przez ucznia z testów sprawnościowych, daty przeprowadzenia testów sprawnościowych, gminy, powiatu i województwa, gdzie się one odbywały. Okres przechowywania danych identyfikujących ucznia zawartych w ewidencji został zaś określony na długo - 5 lat od dnia zakończenia przez ucznia nauki w szkole, w której uzyskał wynik z testów sprawnościowych.

Organ nie zgodził się też z obawami związanymi z wysokim ryzykiem naruszenia prawa do prywatności i ochrony danych osobowych uczniów. Rzecznik zwracał uwagę na niedookreśloność regulacji w zakresie podmiotów, którym mają być udostępniane dane z publicznej ewidencji oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa danych na poziomie szkoły (np. podczas uzupełniania danych przekazywanych przez rodziców i nauczycieli).

Z pisma Prezesa UODO z 8 października 2023 r. wynika, że "projektodawca nie przedłożył organowi nadzorczemu przedmiotowego projektu ustawy do zaopiniowania na etapie prac legislacyjnych, chociaż projekt dotyczył przetwarzania danych osobowych i to przetwarzania na dużą skalę". Tym samym, w kontekście przedstawionych przez Rzecznika wątpliwości i braku konsultacji projektu ustawy z organem właściwym w sprawie ochrony danych osobowych, przedstawione wyjaśnienia MSiT są niewystarczające.

Mając powyższe na uwadze, a także obawy rodziców i nauczycieli, Marcin Wiącek prosi min. Sławomira Nitrasa  o wyjaśnienie tych wątpliwości. Zwraca się ponadto o wskazanie, jak egzekwowany jest obowiązek przekazania przez rodziców i młodzież informacji dotyczących masy ciała i wzrostu.

VII.501.151.2023