Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawił Ministrowi Zdrowia opinię do projektu nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (UD207).

Zastępca RPO Adam Krzywoń podkreśla, że projekt wprowadza istotne zmiany, w których kontekście nie budzi wątpliwości, że podejmowanie działań służących zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia jest zarezerwowane wyłącznie dla osób wykonujących zawody medyczne i w ramach działalności leczniczej.  

Wątpliwości RPO budzi zaś propozycja nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 68 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, w przypadku ponownego podjęcia przez podmiot praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów, co do których RPP wydał już decyzje i zakazał ich stosowania celem umożliwienia podjęcia szybkiej reakcji i działania dla ochrony praw pacjentów, bez potrzeby wszczynania kolejnego postępowania.

Nałożenie kary administracyjnej bez przeprowadzenia postępowania administracyjnego może być postrzegane jako niezgodne z prawem. Postępowanie takie musi być przeprowadzone zgodnie z Kodeksem postępowania  administracyjnego. Dlatego nałożenie kary  powinno być poprzedzone takim postępowaniem. 

Ponadto RPO dostrzega pewną niekonsekwencję projektodawcy. Stosownie do art. 67zk proponuje się w odniesieniu do praktyk pseudomedycznych odstąpienie od przypisywania statusu strony postępowania podmiotom wnoszącym o wydanie decyzji w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjentów – w sytuacji, gdy art. 60 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta  za stronę postępowania uznaje każdego, kto wnosi o wydanie decyzji w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjentów lub  wobec kogo wszczęto postępowanie w sprawie stosowania takiej praktyki.

RPO zwraca też uwagę, że projekt nie mieści się w zakresie przedmiotowym i podmiotowym ustawy o prawach pacjenta i RPP. Reguluje ona relacje pacjenta czy podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych. Ustawa ta definiuje w art. 3 ust. 1 pkt 4 pacjenta jako osobę zwracającą się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystającą ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych lub osobę wykonującą zawód medyczny.

V.071.23.2025