Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Polski obywatel podczas urlopu w Egipcie przeszedł operację ratującą życie; teraz są trudności z organizacją jego transportu sanitarnego do kraju
• Biuro RPO pyta Narodowy Funduszu Zdrowia o sfinansowanie takiego transportu, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych - o działania służb konsularnych na rzecz obywatela
• W aktualnie obowiązującym porządku prawnym brak jest możliwości sfinansowania ze środków publicznych, będących w dyspozycji NFZ, transportu pacjenta z Egiptu do Polski - odpisał Fundusz
• Konsul pozostaje w stałym kontakcie z rodziną chorego - odpowiedział MSZ, podkreślając że organizacja transportu medycznego jest poza kompetencjami  konsula oraz Ministerstwa
• BRPO ponownie występuje do MSZ, pytając m.in., czy konsul RP podejmuje działania w zakresie pomocy finansowej na pokrycie niezbędnych wydatków na powrót obywatela do kraju

Rzecznik Praw Obywatelskich dostał informację, że polski obywatel po przebytej w Egipcie operacji ratującej życie ma trudności z transportem sanitarnym do kraju. 

Z informacji medialnych wynika, że mimo operacji w związku z pęknięciem tętniaka mózgu stan pacjenta jest nadal krytyczny - konieczne jest jego dalsze leczenie i przewiezienie do Polski. Niezbędna jest zatem specjalistyczna ewakuacja medyczna, tj. transport lotniczy z pełnym wyposażeniem, lekarzem i aparaturą podtrzymującą życie. 

Prowadzona jest zbiórka na leczenie i sprowadzenie chorego do Polski. Niemniej sytuacja wymaga natychmiastowego działania.

Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO Piotr Mierzejewski prosi dyrektor Gabinetu Prezesa NFZ Magdalenę Wojdowską o stanowisko, zwłaszcza o wskazanie, czy istnieje możliwość, aby Fundusz sfinansował transport chorego do kraju. Dyrektor Departamentu Konsularnego MSZ Justynę Chrzanowską pyta zaś, czy Ministerstwu sprawa jest znana i czy służby konsularne podejmowały działania na rzecz obywatela.

Odpowiedź Kingi Bedy, dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej NFZ 

Warunki udzielania i zakres świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych określa ustawa o świadczeniach. W odniesieniu do możliwości sfinansowania kosztów transportu osoby, której udzielane są poza granicami kraju świadczenia opieki zdrowotnej, Fundusz – na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawa – może pokryć koszty transportu powrotnego do kraju w sytuacji gdy:

• pacjent jest hospitalizowany na terenie jednego z państw UE/EFTA lub Zjednoczonego Królestwa i zostanie spełniona przesłanka ekonomiczna, tj. przewidywany koszt dalszego leczenia za granicą będzie wyższy niż łączny koszt przewidywanego leczenia w Polsce oraz transportu (art. 42i ust. 9 ustawy o świadczeniach),
• na rzecz pacjenta została wydana zgoda Prezesa Funduszu na uzyskanie w innym państwie członkowskim UE lub EFTA lub w Zjednoczonym Królestwie świadczenia opieki zdrowotnej albo jego kontynuację – w przypadku świadczeń udzielanych zgodnie z przepisami o koordynacji (art. 42i ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach),
• pacjent uzyskał skierowanie Prezesa Funduszu do przeprowadzenia poza granicami kraju leczenia lub badań diagnostycznych – w przypadku leczenia lub badań diagnostycznych należących do świadczeń gwarantowanych, których aktualnie nie wykonuje się w kraju (art. 42j ust. 2 ustawy o świadczeniach).

Biorąc pod uwagę fakt, że (....) jest hospitalizowany na terenie Egiptu, w aktualnie obowiązującym porządku prawnym brak jest możliwości sfinansowania ze środków publicznych będących w dyspozycji Narodowego Funduszu Zdrowia transportu ww. pacjenta z Egiptu do Polski.

Odpowiedź Aleksandry Krystek-Biernackiej, zastępcy Dyrektora Departamentu Konsularnego MSZ 

Sprawa dotycząca obywatela polskiego (...), który podczas pobytu wakacyjnego w Egipcie przeszedł operację ratującą życie, jest znana Konsulowi RP w Kairze. Konsul podjął działania w ramach swoich kompetencji określonych ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne i pozostaje w stałym kontakcie z rodziną chorego. 

Pragnę zaznaczyć, że organizacja transportu medycznego, koniecznego do przewiezienia (...) do Polski, jest poza kompetencjami konsula oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W tym przypadku kluczowe decyzje pozostają w gestii lekarzy, którzy podejmują decyzje o dopuszczalności transportu, a w dalszej kolejności rodziny i ubezpieczyciela.

Ponowne pismo BRPO do MSZ 

W informacjach medialnych wskazuje się, że w organizację transportu lotniczego włączyli się konsul w Egipcie oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Art. 39 ustawy Prawa konsularnego stanowi, że w ramach pomocy konsularnej konsul może, na wniosek lub w wyjątkowych przypadkach z urzędu, udzielić obywatelowi polskiemu przebywającemu w okręgu konsularnym pomocy finansowej na pokrycie niezbędnych wydatków na powrót do Polski. W szczególnych przypadkach konsul może udzielić pomocy finansowej niezbędnej na powrót do Polski środkiem transportu obywatelowi - o ile zobowiąże się on pisemnie do zwrotu pomocy po powrocie.

Dyr. Piotr Mierzejewski ponownie zwraca się do dyrektor Departamentu Konsularnego MSZ Justyny Chrzanowskiej z prośbą o stanowisko, w tym o informację, czy konsul RP w Egipcie podejmuje działania na rzecz obywatela przebywającego za granicą w zakresie pomocy finansowej na pokrycie niezbędnych wydatków na powrót do kraju. 

V.7010.19.2025