Biuletyn Informacji Publicznej RPO

2 lutego 2016 r. Rzecznik Praw Obywatelskich dr Adam Bodnar wziął udział w seminarium wysokiego szczebla na temat podstawowych wartości, imigracji oraz integracji jako wspólnej odpowiedzialności państw członkowskich UE (High-Level Seminar on EU Fundamental Values, Immigration and Integration: A Shared Responsibility). Konferencja odbyła się w Strasburgu i została zorganizowana w ramach holenderskiej Prezydencji w Unii Europejskiej. W wydarzeniu wzięli udział m.in. sekretarz generalny Rady Europy Thorbjørn Jagland oraz Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Nils Raimonds Muiznieks.

Wystąpienie RPO dotyczyło zagadnienia, jak przeciwdziałać nietolerancji w stosunku do migrantów w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Dr Bodnar odniósł się do prawnych i społecznych aspektów zjawiska. Wskazał, że istotna jest skuteczność działań prawnych przeciwdziałających przestępstwom z nienawiści. Tylko w ten sposób można przezwyciężyć poczucie strachu wśród cudzoziemców czy osób charakteryzujących się innym kolorem skóry niż tradycyjna ludność danego państwa (o czym mówili uczestnicy niedawnego spotkania w Poznaniu). Nie można jednak na tym poprzestawać. Ważne są działania edukacyjne, wspierające znajomość problematyki uchodźczej oraz poziom akceptacji dla inności w społeczeństwach europejskich. Należy poszukiwać sojuszników dla takich działań – wśród liderów opinii, organizacji pozarządowych, społeczności lokalnych czy kościołów.

Rzecznik zasugerował, że warto wrócić do korzeni i zastanowić się, skąd w ogóle wzięły się przepisy dotyczące mowy nienawiści. Należy nieustannie przypominać, że brak reakcji na słowa wykluczające, poniżające, dyskryminujące doprowadziły do wzrostu nacjonalizmów i największych tragedii XX wieku. Dr Bodnar podkreślił, że jego osobistym marzeniem byłyby rozwój i wdrożenie na szeroką skalę programów edukacyjnych zakładających wizytę uczniów klas licealnych w miejscach przypominających o tych tragediach, takich jak obozy koncentracyjne czy inne miejsca aktów ludobójstwa. Bez dostatecznej wiedzy o tych wydarzeniach trudno wytworzyć poczucie zrozumienia, dlaczego nie powinno być przyzwolenia dla szerzenia się mowy nienawiści.

Udział RPO w konferencji był finansowany ze środków Prezydencji Holandii w Radzie Unii Europejskiej.

Program konferencji