Biuletyn Informacji Publicznej RPO
RPO: Mylne oznaczenie pisma procesowego (nazwanego zażaleniem zamiast apelacją) nie powinno być przeszkodą do rozpoznania apelacji, także, gdy jej autorem jest adwokat lub radca prawny
Data:
Tagi:
Sąd Najwyższy
RPO zgłosił udział w postępowaniu przez Sądem Najwyższym – w zakresie rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 2/17 i opowiedział się za takim kierunkiem wykładni art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c., zgodnie z którym, mylne oznaczenie pisma procesowego (nazwanego zażaleniem zamiast apelacją) nie stanowi przeszkody do nadania temu pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym, także w przypadku, gdy autorem środka zaskarżenia jest podmiot noszący cechy profesjonalisty. Przepis art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c. nie zawiera zastrzeżenia, że nie dotyczy on pism wnoszonych m.in. przez adwokatów lub radców prawnych, co oznacza, że ma on także do podmiotów tych zastosowanie.
Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na stanowisku, że obowiązująca w postępowaniu cywilnym zasada formalizmu nie ma charakteru bezwzględnego.
Przyjęcie rygorystycznej wykładni art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c., zgodnie z którą, mylnie oznaczony środek odwoławczy, wniesiony w imieniu strony przez profesjonalnego pełnomocnika, winien podlegać odrzuceniu, skutkuje nieodwracalnym pozbawieniem strony możliwości rozpoznania sprawy przez sąd drugiej instancji, pośrednio pozbawiając stronę konstytucyjnych praw i wolności, których ochrony zamierzała dochodzić.
Przesadny nacisk na dosłowne rozumienie oświadczeń procesowych stron, czy też negowanie możliwości dokonywania ich wykładni przez sąd, prowadzić mogą do nadmiernego i przez to nieproporcjonalnego ograniczenia prawa strony do zaskarżenia orzeczenia, które jest niezgodne z istotą prawa do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji) oraz prawa strony do zaskarżania wydanych w jej sprawie orzeczeń (art. 78 Konstytucji), w kształcie nadanym przez orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.
W sytuacji zatem, gdy istnieją różne sposoby rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego, należy przyjąć taką metodę wykładni, która – zgodnie z wyrażoną w art. 8 ust. 2 Konstytucji zasadą bezpośredniego stosowania jej przepisów – możliwie najpełniej zrealizuje konstytucyjne prawa obywateli do sprawiedliwego rozpoznania ich sprawy przez niezawisły sąd.
znak sprawy: IV.511.54.2017
