Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Właściciele psów skarżą się na przyjęty przez Radę Miasta Gdańska zakaz wprowadzania psów na cmentarze komunalne 
• Uchwalono go na podstawie ustawy o samorządzie gminnym
• Tymczasem do ustalenia obowiązków właścicieli zwierząt domowych organ samorządu zobowiązuje ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
• Tak określone przez Radę Miasta zasady korzystania z cmentarzy komunalnych w tym zakresie należy zatem uznać za sprzeczne z prawem –  wskazuje zastępca rzecznika praw obywatelskich Valeri Vachev
• AKTUALNOŚCI: Rada Miasta Gdańska uchwałą nr LX/1535/23 wykreśliła zakaz wprowadzania psów i innych zwierząt na cmentarze z regulaminu korzystania z cmentarzy komunalnych w Gdańsku

Do RPO wpłynęło pismo mieszkańca Gdańska, kwestionujące zgodność z prawem zakazu wprowadzania psów i innych zwierząt na teren cmentarzy komunalnych w Gdańsku. Autor-właściciel psa uważa, że tego rodzaju zakaz ogranicza  prawo do korzystania z przestrzeni publicznej.

Zgodnie z regulaminem korzystania z cmentarzy komunalnych -  stanowiącego załącznik do uchwały Rady Miasta Gdańska z 30 października 2014 r. - na terenie cmentarzy komunalnych obowiązuje zakaz wprowadzania psów i innych zwierząt. Zakaz ustanowiono w przepisach prawa miejscowego wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. 

W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest stanowisko, że skoro przepis ustawowy (art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) zobowiązuje organ samorządu do ustalenia obowiązków właścicieli zwierząt domowych dla  ochrony przed zanieczyszczeniem przez nie terenów przeznaczonych do wspólnego użytku, to nie jest dopuszczalne regulowanie tej samej materii i w takim samym zakresie w uchwale podjętej na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym.

Przepis ustawy o samorządzie gminnym obejmuje tylko bowiem takie sprawy, które nie są objęte delegacją ustawową wynikającą z art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a dotyczą zasad i trybu korzystania z urządzeń i obiektów użyteczności publicznej.

A w uchwale z 28 listopada 2019 r. ws. regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Gdańska Rada Miasta określiła obowiązki właścicieli zwierząt domowych. Ustanowiła m.in. nakaz wyprowadzania psów w miejscach publicznych na smyczy lub w kagańcu oraz zobowiązała ich  właścicieli do niezakłócania ciszy i spokoju  oraz natychmiastowego usuwania zanieczyszczeń. 

Skoro zatem zasady postępowania ze zwierzętami w miejscach publicznych unormowano w regulaminie utrzymania czystości i porządku, to regulowanie tej samej materii w akcie prawa miejscowego określającym zasady korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznych, jakimi są cmentarze komunalne, należy uznać za sprzeczne z prawem – pisze zastępca RPO Valeri Vachev.

W związku z tym zwrócił się on do przewodniczącej Rady Miasta Gdańska Agnieszki Owczarczak  o podjęcie stosownych działań legislacyjnych w celu wyeliminowania niezgodnych z prawem regulacji prawa miejscowego, ustanawiających zakaz wprowadzania psów i innych zwierząt na teren cmentarzy komunalnych w Gdańsku.

V.7204.66.2022