Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W wystąpieniu do minister spraw zagranicznych Anny Fotygi Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę na konieczność otwarcia stałego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego w Islandii z uwagi na zwiększającą się liczbę Polaków przebywających w tym kraju - 17 sierpnia 2006 r.

Szanowna Pani Minister
Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie w ostatnim okresie występował w obronie praw Polaków pracujących poza granicą kraju. Wśród spraw, które Rzecznik badał znalazła się między innymi sprawa dotycząca sytuacji Polaków pracujących na terenie Republiki Islandii.
Jak wynika z danych przedstawionych przez Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Oslo, na terenie Islandii żyje i pracuje około 8 tysięcy Polaków (z danych pojawiających się w prasie od 12 do 15 tys.). Można domniemywać, iż liczba Polaków pracujących w tym skandynawskim kraju będzie stale wzrastała w związku z otwarciem dnia 1 maja 2006 r. islandzkiego rynku pracy dla obywateli nowych państw Unii Europejskiej, a także w związku z tym, że polscy pracownicy są wyjątkowo cenieni przez miejscowych pracodawców za swój profesjonalizm i doświadczenie zawodowe, które pozwala im podjąć pracę w tych niezmiernie ciężkich (dla Polaka) warunkach klimatycznych.
W stolicy Islandii Reykjaviku nie ma jednak stałej placówki Rzeczypospolitej Polskiej, na terenie Republiki Islandii akredytowana jest Ambasada RP w Oslo, której Wydział Konsularny zajmuje się sprawami Polaków przebywających na terenie tego kraju (w Wydziale tym działa jedynie dwóch polskich dyplomatów, którzy "opiekują się" około 100 tys. Polaków przebywających na terenie Królestwa Norwegii). W Reykjaviku działa Konsul Honorowy pan Fridrik Gunnarsson - który jak wynika z informacji zamieszczonych na stronie internetowej Ministerstwa - nie zna języka polskiego (posługuje się językiem islandzkim i angielskim), a w związku z właściwymi przepisami regulującymi działalność polskiej służby konsularnej pełni jedynie funkcję reprezentacyjno-promocyjną.
Ten stan faktyczny prowadzi do wniosku, iż w rzeczywistości obywatele polscy, przebywający na terenie Islandii nie mogą praktycznie skorzystać z pomocy konsularnej.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich sytuacja, w której obywatel Polski przebywający poza granicą Polski pozostaje pozbawiony - zagwarantowanej art. 36 Konstytucji RP - opieki ze strony Rzeczypospolitej Polskiej jest niedopuszczalna i wymaga natychmiastowej zmiany. Rozwiązaniem tej sprawy - zdaniem Rzecznika - byłoby otwarcie stałego przedstawicielstwa dyplomatycznego bądź urzędu konsularnego w Reykjaviku.  
W związku z powyższym proszę Panią Minister o zajęcie stanowiska w tej sprawie.
Stanisław Trociuk
Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich