Biuletyn Informacji Publicznej RPO

4 grudnia 2024 r. rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek otworzył Punkt Przyjęć Interesantów RPO w Białymstoku. Raz w miesiącu będą w nim pełnić dyżur pracownicy Biura RPO, z którymi będzie można skonsultować swoją sprawę i przekazać im wniosek do Rzecznika.

Marcin Wiącek był również gościem specjalnym zorganizowanych przez Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku obchodów Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka. Uczestnicy wydarzenia mieli możliwość zadawania Rzecznikowi pytań dotyczących ochrony praw człowieka. Oprócz Rzecznika w wydarzeniu brali udział zastępca RPO Valeri Vachev, dyrektor generalny Biura RPO Michał Szwast  i naczelnik Wydziału Podstawowych Praw Społecznych i Ekonomicznych w Zespole Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego Biura RPO Anna Tomkiewicz.

Uroczystość otwarcia Punktu Przyjęć Interesantów

W otwarciu Punktu brali udział przedstawiciele Uniwersytetu w Białymstoku: rektor Mariusz Popławski, dziekan Wydziału Prawa Artur Olechno, a także zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki i wojewoda podlaski Jacek Brzozowski.

- Jestem przekonany, że efektem tej inicjatywy będzie nie tylko poprawa sytuacji mieszkańców Białegostoku i Podlasia w zakresie instytucjonalnej pomocy prawnej, ale również wymiar edukacyjny dla naszych studentów i uczniów szkół – mówił rektor Mariusz Popławski. Wskazał, że dzięki tego świadomość prawna o prawach obywatelskich i roli Rzecznika Praw Obywatelskich w systemie prawa będzie rosła.

Marcin Wiącek zwrócił uwagę na rolę Punktów Przyjęć Interesantów RPO, które umożliwiają bezpośredni kontakt z przedstawicielami Rzecznika i złożenie wniosku. Wyjaśnił, że do Rzecznika można zwrócić się różnymi kanałami, ale czas pokaże jakie będzie zapotrzebowanie obywateli zamieszkujących Białystok i okolicę.

- Jeżeli pojawi się taka potrzeba to wówczas ponownie siądziemy do rozmowy i zastanowimy się, w jaki sposób zintensyfikować tę działalność tak, aby każdy człowiek, który potrzebuje takiej rozmowy, który chce wnieść skargę w takiej formie miał możliwość to uczynić niezwłocznie.

Wojewoda Jacek Brzozowski podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do tej inicjatywy. Wskazał, że Uniwersytet to najlepsze z możliwych miejsc na Punkt Przyjęć Interesantów RPO. Podkreślił jego znaczenie także jako elementu budowania kultury prawnej społeczeństwa.

Zastępca Prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki podziękował za tę wyjątkową inicjatywę i za to, że siódmy Punkt Przyjęć Interesantów RPO będzie działał właśnie w Białymstoku. Zwrócił uwagę, że ten Punkt będzie też dodatkową wartością dla uczelni, bo studenci będą mieli okazję w tym procesie uczestniczyć i przyglądać się pracy RPO z bliska.

Wydarzenie zakończyło uroczyste podpisanie przez Rzecznika Praw Obywatelskich i Rektora UwB umowy, która stanowi podstawę funkcjonowania Punktu Przyjęć Interesantów.

Briefing dla mediów

Podczas briefingu prasowego RPO podkreślał, że prawa obywatelskie są fundamentem każdego demokratycznego państwa. Każda dojrzała demokracja ma silne społeczeństwo obywatelskie.

- Na spotkaniach z młodymi ludźmi, w których mam zaszczyt brać udział, staram się przekazać to młodym ludziom, że mogą i powinni akcentować względem władzy swoje oczekiwania i też widzę, że to się dzieje – powiedział Marcin Wiącek. Podkreślił, że jest coraz więcej młodych ludzi, którzy zrzeszają się w stowarzyszenia, w organizacjach pozarządowych, którzy wspólnie korzystają ze swoich praw i starają się wykrzykiwać względem władzy swoje oczekiwania. O rosnącej świadomości prawnej młodzieży świadczy również fakt, że coraz więcej wniosków młodych ludzi kierowanych do RPO jest przygotowywanych samodzielnie.

Zapytany o zakres funkcjonowania Punktu Przyjęć Interesantów i skuteczność działań RPO Marcin Wiącek wskazał, że Rzecznik Praw Obywatelskich jest związany ustawą i Konstytucją. – Jeżeli zdaniem moim, moich współpracowników dochodzi do naruszenia wolności, praw przez władzę publiczną, to wówczas mogę podjąć wyłącznie takie działania, na jakie zezwala mi Konstytucja i ustawa – tłumaczył RPO. Wskazał, że jeżeli chodzi o podejmowane interwencje, to dzięki pracownikom BRPO w znakomitej większości spraw, które się toczą przed sądami, sądy podzielają stanowisko zaprezentowane przez Rzecznika.

Punkt Przyjęć Interesantów w Białymstoku

Punkt Przyjęć Interesantów mieści się w budynku Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku przy ul. Adama Mickiewicza 1 w pok. 119 (wejście do budynku dla osób o ograniczonej mobilności jest przy ul. Elektrycznej, za bramą na podwórze gmachu). Będzie otwarty w każdy pierwszy czwartek miesiąca w godzinach 10:00-15:00.

W Punkcie Przyjęć Interesantów Rzecznika Praw Obywatelskich będzie można:

• dowiedzieć się, w jaki sposób sformułować wniosek do Rzecznika,
• zgłosić swoją sprawę i złożyć pisemny wniosek,
• skonsultować sprawę prowadzoną już przez Biuro RPO,
• uzyskać informację prawną,
• otrzymać szczegółowe informacje na temat kompetencji Rzecznika.

Oprócz Białegostoku, Punkty Przyjęć Interesantów RPO funkcjonują w Bydgoszczy, Koszalinie, Krakowie, Lublinie i Wałbrzychu. Osobiste konsultacje z pracownikami RPO są również możliwe w Biurach Pełnomocników Terenowych RPO w Gdańsku, Katowicach i Wrocławiu, oraz w Biurze RPO w Warszawie. 

Gdzie można zgłosić swoją sprawę do Rzecznika Praw Obywatelskich

Obchody Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku

Wcześniej Marcin Wiącek wziął także udział w zorganizowanych przez Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku obchodach Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka. Odbyły się one pod hasłem „Odkrywamy prawa człowieka w naszej codzienności”, a RPO był ich gościem specjalnym. 

Zebranych powitał dziekan Wydziału Prawa dr hab. Artur Olechno, prof. UwB. We wprowadzeniu do tematu: „Prawa człowieka – dlaczego są ważne na co dzień?” nakreślił kontekst praw człowieka w codziennym życiu młodych ludzi. Wskazał na rolę RPO, dzięki któremu mogą oni dochodzić swych praw i ich bronić.  

W swym wystąpieniu Marcin Wiącek przedstawił źródła ochrony praw człowieka, których strażnikiem jest RPO i opisał główne kierunki pracy swojego biura. Podkreślił, że to przede wszystkim analizowanie nawet do 80 tys. skarg wpływających rocznie. - Zajmujemy się sprawami ważnymi dla obywateli, dotyczącymi m.in. praworządności, ochrony  prywatności  i innych wartości. Mamy też  wiele skarg od młodzieży – mówił.

Studenci i uczniowie pytali RPO m.in., o to, czy Punkt Przyjęć Interesantów będzie prowadził także działalność edukacyjną. Rzecznik podkreślił, że zadaniem punktu jest udzielanie porad i przyjmowanie skarg i wniosków; zwrócił jednak uwagę na współpracę RPO z Uniwersytetem w Białymstoku i nie wykluczył, że w jej ramach może dojść do kolejnych spotkań młodzieży z pracownikami Biura RPO. Rzecznik wyjaśnił również interesujące młodzież zagadnienia prawnicze, wskazując na przykład, w jakich przypadkach może dochodzić do ograniczeń praw człowieka i jak można reagować, gdy organy publiczne przekraczają te granice.

W dalszej części wydarzenia z młodzieżą rozmawiała także Anna Tomkiewicz, naczelnik Wydziału Podstawowych Praw Społecznych i Ekonomicznych w Zespole Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego Biura RPO. Opowiedziała ona uczestnikom spotkania o najciekawszych sprawach dotyczących edukacji i młodzieży prowadzonych przez Biuro. Zadawane jej pytania dotyczyły skuteczności działań podejmowanych przez RPO, bezpłatności nauki, odpowiedzialności nauczycieli, a także sposobów, w jakie można zapobiegać naruszeniom praw uczniów i uczennic oraz reagować w przypadku nieprawidłowości.