PRAWA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI I REALIZACJA KONWENCJI ONZ
INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH ORAZ O STANIE PRZESTRZEGANIA WOLNOŚCI I PRAW CZŁOWIEKA I OBYWATELA W ROKU 2018
W 2018 r. ludzie zgłosili się do Rzecznika Praw Obywatelskich 57 tys. razy. To o 5 tys. więcej niż w roku poprzednim. Niemal połowa z wpływów odnotowanych w 2018 roku – 25 tys. – to były sprawy i problemy nowe – reszta to korespondencja dotycząca problemów, które RPO zidentyfikował wcześniej i rozpoczął nad nimi pracę. Samych nowych spraw było o prawie 2,5 tys. więcej niż w roku poprzednim.
Raport powstał wspólnym wysiłkiem wszystkich, którzy zgłaszali ważne sprawy do RPO i przychodzili na spotkania z Adamem Bodnarem w całym kraju.
Raport oparty jest na kośćcu Konstytucji – naszym wspólnym zobowiązaniu wobec współobywateli. Artykuł po artykule pokazuje, jak prawa i wolności są w praktyce realizowane. Pracowaliśmy nad nim długo mając nadzieję, że taka forma – nie raport z wystąpień RPO, ale opis stanu przestrzegania naszych praw i wolności na podstawie zgłoszeń od obywateli – jest lepszą, bardziej konstruktywną formą.
Staraliśmy się w ten sposób stworzyć diagnozę stanu państwa. W oczywisty sposób (źródłem naszej wiedzy są przede wszystkim skargi) wydobywamy na światło dzienne kwestie trudne, bolesne, naruszenia, nierespektowanie zagwarantowanych wszystkim nam praw.
Wierzymy, że raport, w takiej formie, może być przyczynkiem do upowszechnienia tego doświadczenia, jest szansą na wyjście poza skrajnie wąską grupę osób, które formalnie zapoznają się co roku z jego treścią.
Nie zakładamy, że Czytelnik przeczyta raport w całości – bo choć jest to synteza, to jednak synteza z ponad 20 tysięcy problemów. Dlatego ma prawie 600 stron. Ale wierzymy, że każdy znajdzie w nim coś, co go zainteresuje. Jeden artykuł Konstytucji, który go przejął i skłonił do myślenia.
INFORMACJA ROCZNA KRAJOWEGO MECHANIZMU PREWENCJI TORTUR ZA ROK 2018
Co się dzieje za zamkniętymi drzwiami? Tam, gdzie trudno zajrzeć, a jeszcze trudniej wyjść? Co wynika z wizytacji w miejscach, gdzie przebywają osoby pozbawione wolności?
Oddajemy w Państwa ręce RAPORT KRAJOWEGO MECHANIZMU PREWENCJI TORTUR z działalności w 2018 r.
Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur to grupa specjalistów monitorująca sytuację w miejscach odosobnienia, w których ludzie przebywają niezależnie od swojej woli.
Są to:
- jednostki policyjne – komisariaty i pomieszczenia dla osób zatrzymanych
- policyjne izby dziecka, młodzieżowe ośrodki wychowawcze i zakłady poprawcze
- ośrodki strzeżone dla cudzoziemców
- domy pomocy społecznej
- placówki całodobowej opieki
- szpitale psychiatryczne
- zakłady opiekuńczo-lecznicze
- jednostki penitencjarne (więzienia i areszty śledcze)
- izby wytrzeźwień
- izby zatrzymań żandarmerii wojskowej
Zadaniem KMPT jest m.in. przeciwdziałanie brutalnemu traktowaniu po zatrzymaniu przez policję (zobacz – sprawa z Ryk, s. 30 raportu), zapewnianie właściwej pomocy w izbach wytrzeźwień, gwarantowanie godnego traktowania seniorów w domach opieki, szukanie sposobów na poprawianie warunków w więzieniach – by możliwa była skuteczna resocjalizacja pozbawionych wolności, dbanie o sytuację osób chorujących psychicznie.
Eksperci KMPT pracujący w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich od 2008 r. wypełniają postanowienia podpisanego i ratyfikowanego przez Polskę Protokołu fakultatywnego do Konwencji ONZ w sprawie stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania.
NABÓR KANDYDATÓW DO NAGRODY RPO IM. DOKTORA MACIEJA LISA – ZGŁOSZENIA DO 31 SIERPNIA
Zapraszamy do zgłaszania kandydatur do Nagrody RPO im. doktora Macieja Lisa za szczególne dokonania na rzecz obrony praw i interesów osób z niepełnosprawnościami. Kandydatów z całej Polski mogą zgłaszać organizacje społeczne i uczelnie wyższe. Zgłoszenia można przesyłać mailem na adres: nagroda.macieja.lisa@brpo.gov.pl. (więcej)
Przepis prawa, który zapobiegał dyskryminacji został przez TK uznany za niekonstytucyjny. Artykuł Kodeksu Wykroczeń zaskarżył Prokurator Generalny po uznaniu na jego podstawie winy drukarza, który odmówił druku plakatu fundacji LGBT. Jaka teraz będzie ochrona? (więcej)
Procedura kierowania do uzdrowisk dyskryminuje osoby niesamodzielne. Jeśli do sanatorium ma jechać osoba wymagająca pomocy w codziennym funkcjonowaniu, to powinna móc się tam udać z bliską osobą. W efekcie w ogóle nie dostaje skierowania. (więcej)
Osoby z niepełnosprawnościami, także niewidzące i niesłyszące, mogą z powodzeniem korzystać z filmów jako przekazu kultury. Część kopii każdego filmu powinna być obowiązkowo udostępniana w formach dla nich dostępnych – dotyczy to zwłaszcza bajek i kina familijnego. Rzecznik zwrócił się z tym postulatem do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (więcej)
Sąd ubezwłasnowolnił częściowo matkę dwojga dzieci. Uznał, że potrzebuje ona pomocy do prowadzenia jej spraw wobec niepełnosprawności intelektualnej. Tymczasem samodzielnie podejmuje ona decyzje, np. rozstanie z przemocowym partnerem, wynajem mieszkania, zapisanie dziecka do szkoły. Po ubezwłasnowolnieniu straci zaś władzę rodzicielską nad dziećmi - które według biegłych nadają sens jej życiu. Rzecznik złożył w tej sprawie kasację. (więcej)