Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich objął Honorowym Patronatem VIII Ogólnopolską Konferencję Naukową z cyklu Filozoficzne aspekty prawa karnego „Sprawstwo i jego brak w prawie karnym”, która odbędzie się 9 maja 2025 roku w Warszawie. Wydarzenie organizuje Koło Naukowe Prawa Karnego Materialnego, działające na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Celem Konferencji jest regularna debata nad kwestiami aksjologicznymi i filozoficznymi w kontekście problematyki sprawstwa, jego przypisania oraz wyłączenia, a także typów niesprawczych i możliwości posługiwania się konstrukcją sprawstwa pośredniego. Przewidywana jest także organizacja panelu eksperckiego dotyczącego zagadnień związanych z cyberprzestępczością

W 2025 roku tematem przewodnim jest sprawstwo sensu largo, w tym w szczególności:

• Czym jest sprawstwo?
• Czy sprawstwo może być stopniowalne lub współdzielone?
• Czym jest sprawstwo pośrednie i jakie są warunki jego przypisania?
• Czy zasadne jest wyróżnianie tylko tych form sprawczych, które opisane są w art. 18 § 1 k.k.?
• Czym jest istotny wkład w wypełnienie znamion czynu zabronionego?
• Jak aktualnie jest rozumiany tzw. przebieg przyczynowo-skutkowy i jak jego postrzeganie ewoluowało na przestrzeni historii?
• Jakie przesłanki powinny przemawiać za przypisaniem skutku?
• Jakie są wady i zalety tzw. teorii odnoszących się do warunku zwiększenia ryzyka ponad społecznie dopuszczalne?
• Czym są tzw. negatywne przesłanki przypisania skutku?
• Co oznacza perspektywa ex ante i ex post przy przypisaniu sprawstwa?
• Jakim poziomem wiedzy o przyczynowości powinien dysponować podmiot oceniający przesłanki przypisania skutku?
• Kto jest sprawcą w przypadku zaangażowania modelu językowego (sztucznej inteligencji) do wywołania opisanej w typie czynu zabronionego i negatywnie wartościowanej zmiany w świecie?
• Czy odwołanie do konstrukcji autorstwa utworu może stanowić asumpt dla przemodelowania rozumienia sprawstwa, w szczególności w sytuacjach zaangażowania w przebieg przyczynowy modelu językowego (sztucznej inteligencji)?
• Kto jest sprawcą, gdy opisana w typie czynu zabronionego i negatywnie wartościowana zmiana w świecie zaistnieje na skutek działania pojazdu albo robota autonomicznego?
• Kto jest sprawcą w sytuacji, gdy do opisanej w typie czynu zabronionego i negatywnie wartościowanej zmiany w świecie dochodzi na skutek niezależnych od siebie i samodzielnie niewystarczających dla powstania takiej zmiany zachowań większej liczby osób?