NAJWAŻNIEJSZE SPRAWY
Wolność zgromadzeń pełni fundamentalną rolę w społeczeństwach demokratycznych, a państwo ma zapewnić bezpieczeństwo obywatelom korzystającym z tej konstytucyjnej wolności. Sąd Apelacyjny uchylił zakaz Marszu Równości w Lublinie, zgadzając się z argumentami RPO. (więcej)
W związku z posiedzeniem Sądu Apelacyjnego w Lublinie RPO Adam Bodnar nie mógł wziąć udziału w konferencji w Krakowie „70 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ”. Do uczestników wystosował list: „W takim momencie rolą Rzecznika Praw Obywatelskich, jako organu stojącego na straży ochrony praw i wolności człowieka i obywatela, jest okazywanie wsparcia właśnie tym najsłabszym. Dlatego niestety nie mogę być dzisiaj z Państwem, gdyż powinienem tego dnia być w Lublinie – na ogłoszeniu postanowienia Sądu Apelacyjnego. W momencie kiedy czytane będą te słowa już będą Państwo wiedzieli – czy dzisiaj zwyciężyły wartości ucieleśnione w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka czy też wracamy w Polsce do doświadczeń „różowego trójkąta”. (cały list)
Pani Idze odmówiono wpisania do polskich akt stanu cywilnego aktu urodzenia jej syna – z małżeństwa jednopłciowego w Wlk. Brytanii. W precedensowym wyroku NSA uznał argumenty RPO i ocenił, że doszło do dyskryminacji dziecka-obywatela RP oraz zwrócił sprawę urzędowi stanu cywilnego. (więcej)
Stanisława Łukasik, Róża Czempas, Krystyna Stopczyńska i Janina Gałwa ze Stowarzyszenia Lekarze Nadziei zostały wyróżnione odznaką RPO „Za zasługi dla ochrony praw człowieka”. Uhonorowane lekarki są przykładem na to, jak wiele można ludziom pomóc, jak wiele wyleczyć ran, kiedy na pierwszym miejscu stawia się człowieka, a nie procedury – podkreślał podczas uroczystości RPO Adam Bodnar. (więcej)
O najważniejszych problemach społeczeństwa obywatelskiego, mowie nienawiści, niszczeniu koncepcji praw człowieka, rozmawiali uczestnicy konferencji na Uniwersytecie Oksfordzkim. Wśród nich: Hillary Clinton, Timothy Garthon Ash, Anna Applebaum, Adam Bodnar, Osai Ojigho, Erzgi Basaran. (więcej)
NAGRODA RPO IM. DOKTORA MACIEJA LISA – ZGŁOSZENIA KANDYDATUR DO 18 PAŹDZIERNIKA
Zapraszamy do zgłaszania kandydatur do Nagrody RPO im. doktora Macieja Lisa za szczególne dokonania na rzecz obrony praw i interesów osób z niepełnosprawnościami. Kandydatów z całej Polski mogą zgłaszać organizacje społeczne i uczelnie wyższe. Zgłoszenia można przesyłać mailem na adres: nagroda.macieja.lisa@brpo.gov.pl. (więcej)
RPO W SPRAWACH OBYWATELI
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie planuje monitorowania obecnej kampanii wyborczej w programach telewizyjnych, analizuje natomiast ewentualne naruszenia w kontekście skarg i sygnałów kierowanych przez komitety wyborcze oraz widzów i słuchaczy. To odpowiedź na pytanie RPO o to, co Rada robi w sprawie zachowania przez media publiczne bezstronności w czasie kampanii wyborczej. (więcej)
Do szkoły wchodzącej w skład Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego może być przyjęty uczeń, który już nie jest wychowankiem MOW, ale ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niedostosowanie społeczne. Jest to możliwe, jeśli szkoła dysponuje wolnymi miejscami oraz za zgodą organu prowadzącego ośrodek – odpowiedziało MEN na wystąpienie RPO. (więcej)
Opiekun osoby z niepełnosprawnością ma prawo do zamiany zasiłku dla opiekuna (520 zł) na świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna osoby, której niepełnosprawność powstała po 18. lub 25. roku życia (1477 zł). Warunkiem jest rezygnacja z zasiłku na rzecz świadczenia – orzekł NSA w sprawie, do której przystąpił RPO. (więcej)
Rząd odpowiedział RPO, co robi w sprawie deinstytucjonalizacji opieki nad osobami starszymi i z niepełnosprawnościami. Zdaniem Ministerstwa Rodziny nie ma potrzeby przyjmowania Narodowego Programu Deinstytucjonalizacji, ponieważ stosowane są inne narzędzia. Co roku 900 osób powraca z domów pomocy społecznej do społeczności lokalnej. (więcej)
W kinie w Miejskim Ośrodku Kultury w Rabce-Zdroju najprawdopodobniej nie zostanie pokazany film „Kler” Wojciecha Smarzowskiego, pomimo zainteresowania mieszkańców. (więcej) Natomiast w Kinie Metalowiec w Kraśniku bilety na ten film są droższe niż na pozostałe seanse. Wprowadzono również dodatkowe ograniczenia wiekowe. (więcej) RPO w listach do burmistrzyni Rabki-Zdroju i Dyrektora Centrum Kultury i Promocji w Kraśniku przypomina, że taka sytuacja może budzić wątpliwości z punktu widzenia wolności twórczości artystycznej i prawa do dostępu do dóbr kultury.
PRAWO
Prokuratura nie może decydować o uchyleniu tajemnicy adwokackiej czy dziennikarskiej, m.in. dlatego, że nie jest dziś niezależna od władzy wykonawczej. Tak Rzecznik Praw Obywatelskich uzasadnia sprzeciw wobec pomysłu, aby to prokurator, a nie sąd – jak dziś – zwalniał z tajemnic zawodowych. (więcej)
Pieniądze niezbędne do utrzymania przedsiębiorcy z jednoosobową działalnością gospodarczą powinny być wyłączone spod egzekucji komorniczej. Tak Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii odpowiedziało na wystąpienie Rzecznika w tej sprawie, który wskazywał, że „Konstytucja biznesu” nie przewiduje w takich sytuacjach żadnych ograniczeń. (więcej)
Przewlekłość postępowań sądowych to coraz powszechniejszy problem. Powodem jest brak odpowiedniej obsady stanowisk sędziowskich i referendarskich w sądach powszechnych, który w ocenie sędziów wynika z „zamrożenia” kilkuset etatów sędziowskich i ciągłych zmian prawa dotyczącego sądownictwa. Rzecznik po raz kolejny zwrócił się w tej sprawie do ministra sprawiedliwości. (więcej)
Będzie dochodzenie w sprawie nawoływania na stronach ONR do nienawiści na tle różnic narodowościowych i rasowych oraz propagowania totalitarnego ustroju państwa. Sąd uchylił odmowę wszczęcia takiego dochodzenia przez stołeczną prokuraturę, o co wnosił Rzecznik Praw Obywatelskich. (więcej)
Obywatel na swój wniosek dostanie od urzędu kopie dokumentów z akt swojej sprawy administracyjnej – w ramach możliwości technicznych i organizacyjnych urzędu. Taką uchwałę wydało siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, uwzględniając pytanie prawne Rzecznika Praw Obywatelskich. (więcej)
PRAWA POZBAWIONYCH WOLNOŚCI
Sąd powinien mieć możliwość odbywania w zakładzie psychiatrycznym posiedzenia w sprawie przedłużenia pobytu w nim sprawcy przestępstwa – proponuje RPO. Wykonywałoby to w pełni wyrok Trybunał Konstytucyjnego, który uznał że taka osoba powinna móc uczestniczyć w posiedzeniu sądu w takiej sprawie. (więcej)
Skazany był poddawany częstym kontrolom osobistym przez Służbę Więzienną – nie tylko po widzeniach, ale także po rehabilitacji na terenie aresztu. Ponadto w czasie pobytu w celi izolacyjnej nie miał możliwości telefonicznego kontaktu z obrońcą. Rzecznik częściowo uznał skargę skazanego za zasadną i zwrócił się do Dyrektora Okręgowego SW o wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości. (więcej)
Trzy lata temu Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło tzw. Reguły Nelsona Mandeli - rekomendacje, których zasadniczym celem jest poprawienie sytuacji więźniów na świecie. RPO pyta Ministerstwo Sprawiedliwości o zapowiadaną w 2015 r. analizę zgodności polskiego prawa z tymi regułami. (więcej)
Skazany chciał przekazać swoje prace plastyczne na cel charytatywny. Dyrektor zakładu karnego odmówił prośbie o zapakowanie przesyłki, czego nie uzasadnił pisemnie. Według RPO działalność charytatywna to wysiłek skazanego na rzecz readaptacji i reintegracji społecznej, co administracja więzienna powinna wspierać. Brak uzasadnienia odmowy odbiera zaś skazanemu szansę na odniesienie się do jej argumentów. (więcej)
KRONIKA
8 października pracownicy Biura RPO przeprowadzili w Ostrowcu Świętokrzyskim warsztaty dla młodzieży i dla osób starszych dotyczące praw człowieka oraz zorganizowali konsultacje prawne. Spotkanie odbyło się na zaproszenie Centrum Aktywności Obywatelskiej. (więcej)
Problemy dotyczące leczenia bólu, w tym dostęp do znieczulenia okołoporodowego i marihuany medycznej, były tematem VI posiedzenia Komisji Ekspertów ds. Zdrowia przy Rzeczniku Praw Obywatelskich 10 października 2018 r. (więcej)