Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W środę 11 czerwca br. w siedzibie Rzecznika Praw Obywatelskich, odbyła się konferencja prasowa, w czasie której prof. Irena Lipowicz odniosła się do problemów związanych z interpretacją tzw. klauzuli sumienia stosowaną przez lekarzy.

Rzecznik zwróciła uwagę, że mamy tu do czynienia z konfliktem praw i wartości. Z jednej strony, każdy obywatel ma zagwarantowaną konstytucyjnie wolność sumienia i wyznania. Rzecz jasna dotyczy to także pracowników służby zdrowia. Nie można jednak, odwołując się do tego uprawnienia, pozbawiać pacjentów prawa do należytej opieki medycznej.

Prof. Lipowicz proponuje, aby rozwiązaniem obecnej sytuacji było wprowadzenie przepisów, które w przypadku lekarzy jasno rozgraniczą pełnione przez nich funkcje medyczne i funkcje administracyjne. Lekarz korzystający z klauzuli sumienia powinien poinformować o tym swojego przełożonego, i to na nim, a nie jak obecnie bezpośrednio na lekarzu, spoczywałby obowiązek wskazania innego podmiotu leczniczego. Rozwiązanie to będzie przedmiotem wystąpienia RPO do Ministerstwa Zdrowia, bowiem jak pokazała praktyka obecne regulacje nie zadowalają żadnej ze stron sporu.

Odpowiadając na pytania dziennikarzy, Rzecznik poinformowała, że sprawa prof. Chazana nie jest obecnie przedmiotem żadnej ze skarg kierowanych bezpośrednio do RPO. Dlatego też, na obecnym etapie, nie może bez znajomości akt ocenić tego konkretnego przypadku. Prof. Lipowicz odniosła się również do pomysłu tworzenia przez NFZ listy lekarzy korzystających z klauzuli sumienia. Zwróciła uwagę, że rozwiązanie takie mogłoby godzić w ustawowy obowiązek ochrony danych osobowych.

Na koniec RPO podkreśliła, że konieczne jest pilne wypracowanie takich rozwiązań prawnych, które umożliwią wyjście z obecnej sytuacji patowej w sposób umożliwiający znalezienie kompromisu możliwego do zaakceptowania przez każdą ze stron konfliktu.