Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Festiwal „Teatru na faktach” został zorganizowany przez Teatr Dokumentalny Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu w dniach 25-27 czerwca 2021 roku we Wrocławiu pod hasłem „Paragraf/Artykuł”.

Program festiwalu, podobnie jak Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, zbudowany był z artykułów, opisujących obywatelskie prawa i obowiązki. Na każdy „artykuł” składały się połączone tematycznie:

• Dyskusje o prawach obywatelskich i ich łamaniu, zebrane wokół tematów ujętych w artykuły, w których udział wzięli zaproszeni eksperci, aktywiści, bohaterowie spektakli oraz publiczność.
• Czytania performatywne, będące efektami kursów teatru dokumentalnego w ramach „Teatru na faktach” oraz zapowiedziami nowo powstających spektakli.
• Spektakle – najmocniejsze produkcje „Teatru na faktach”. Twórcy starali się poruszyć najważniejsze tematy z artykułów Konstytucji, które podejmowane były także podczas dyskusji.

Informacja organizatora o wydarzeniu

Zestawienie dwóch słów – paragraf i artykuł – oraz oddzielenie ich niepozorną kreską kryje w sobie proste, ale jakże aktualne pytanie. Czy każdej ze swobód obywatelskich odpowiada stosowny zapis w kodeksie karnym? Paragrafy o różnych numerach i w różnych konfiguracjach zdają się coraz częściej towarzyszyć społecznej aktywności i manifestacjom w celu zachowania ładu publicznego. Artykuły Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, gwarantujące polskim obywatelkom i obywatelom szereg niezbywalnych i podstawowych praw, coraz częściej wydają się ulegać zawieszeniu. Znajdujemy się w przejściowym dla Polski momencie, który nasz festiwal stara się udokumentować i skomentować – a także zachęcić do dyskusji. „Teatr na faktach”, projekt od trzech lat realizowany w Instytucie Grotowskiego, używa języka dokumentalnego, by tworzyć spektakle i wydarzenia poruszające tematy społecznie aktualne i ważne.

Jaka jest Polska w 2021 roku i zamieszkujący ją ludzie? Na pewno różnorodna, niedająca się łatwo zdefiniować. Cytując kartografów z przeszłości, przebywamy obecnie na „ziemi nieznanej”, gdzie wiele problemów społecznych nie egzystuje w świadomości Polek i Polaków. Jak potoczyły się losy tzw. pokolenia transformacji? Co się dzieje ze strajkującymi kobietami? Jak pandemia wpłynęła na życie Głuchych? Co tak naprawdę oznaczają strefy wolne od LGBT? Dlaczego w polskich rodzinach milczy się o przemocy? Czy wiemy, co się dzieje, gdy młode matki ronią po raz pierwszy, drugi, dziewiąty? Jak wygląda życie osób bezdomnych w Polsce? Takich pytań jest znacznie więcej. W trakcie festiwalu „Teatru na faktach” organizowanego przez Instytut Grotowskiego opowiadamy o świecie widzianym oczami naszych bohaterek i bohaterów, ludzi żyjących dosłownie za oknem. Nie szukamy łatwych odpowiedzi – za dokumentalnymi scenariuszami kryją się setki godzin poszukiwań i rozmów. Każda historia, zdarzenie, postać na naszym festiwalu jest prawdziwa.

Dwanaście spektakli, w tym dwie premiery, osiem dyskusji wokół przestrzegania i łamania podstawowych praw obywatelskich, piętnaście czytań performatywnych – to swoisty teatralny raport o stanie naszego kraju.