Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Od wielu lat przedmiotem zainteresowania i działań kolejnych Rzeczników Praw Obywatelskich pozostaje problematyka zaspakajania potrzeb mieszkaniowych obywateli, zwłaszcza osób o niskich dochodach, zmuszonych do korzystania z pomocy gminy w najmie lokalu. Gminy mają bardzo ograniczone możliwości realizacji ustawowego obowiązku zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej ze względu na brak wolnych lokali komunalnych oraz brak środków finansowych na budowę nowych mieszkań.

Z uwagi na brak odpowiedniej liczby mieszkań oraz brak środków finansowych na budowę, czy też pozyskanie nowych lokali gminy nie są w stanie we własnym zakresie doprowadzić do poprawy sytuacji. W konsekwencji tworzone są długie listy osób oczekujących na najem lokalu mieszkalnego. W ocenie Rzecznika zła sytuacja mieszkaniowa budownictwa komunalnego może ulec poprawie jedynie poprzez finansowe wsparcie gmin ze strony budżetu państwa, dokonanie zmian w ustawie o ochronie praw lokatorów oraz zwiększenie zaangażowania organów gmin w prowadzenie racjonalnej polityki mieszkaniowej. Zdaniem Rzecznika sprawy związane z rozwojem budownictwa mieszkaniowego i zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych osób o niskich dochodach nie są przedmiotem należytej uwagi ze strony kolejnych ekip rządowych. Nadal brak jednolitej, długofalowej polityki mieszkaniowej państwa, która nawet w ramach ograniczonych środków finansowych, przy konsekwentnej realizacji programów nakierowanych na konkretne cele, mogłaby przynieść wymierną poprawę sytuacji.

Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w poruszonych kwestiach oraz rozważenie możliwości podjęcia prac nad nowelizacją ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.