Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W 2014 roku Rzecznik Praw Obywatelskich zainteresował się sytuacją migrantów, będących obywatelami Unii Europejskiej, którzy z różnych przyczyn nie mogą uregulować kwestii pobytu na terytorium Polski (np. opisywana w mediach sprawa rumuńskich Romów). Uwagę Rzecznika zwróciły przypadki, w których cudzoziemcy przyjeżdżający do Polski w ramach unijnej swobody przemieszczania się, nie są w stanie spełnić przesłanek do nabycia prawa pobytu przez okres dłuższy niż trzy miesiące, określonych w ustawie o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Problem ten dotyczy w szczególności osób znajdujących się w złej kondycji materialnej, niezdolnych do podjęcia zatrudnienia, które dodatkowo nie są objęte żadnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Ze stanowiska resortu spraw wewnętrznych wynikało, że niedopełnienie obowiązku rejestracji przez obywateli UE nie wiąże się z negatywnymi konsekwencjami w postaci wydalenia z terytorium Polski i nie powinno mieć wpływu na możliwość skorzystania przez te osoby z dostępnych działań pomocowych. W celu wyeliminowania ewentualnych wątpliwości dotyczących sytuacji prawnej i pobytowej tych cudzoziemców, Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do resortu spraw wewnętrznych z prośbą o przygotowanie Vademecum postępowania wobec cudzoziemców o nieuregulowanym statusie. W związku z powyższym Rzecznik prosi o poinformowanie, czy Vademecum zostało przygotowane i czy jest rozpowszechniane wśród organów samorządowych lub innych organów publicznych, które w swojej działalności mogą stykać się z migrantami poszukującymi wsparcia w uregulowaniu swego statusu w Polsce. Ponadto Rzecznik prosi o wyjaśnienie, czy w resorcie spraw wewnętrznych prowadzone były ostatnio prace nad założeniami polityki migracyjnej państwa, które dotyczyłyby omawianej grupy cudzoziemców.