Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje skargi sędziów kwestionujących regulację prawną zawartą w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych dotyczącą odwołania sędziego z delegacji. Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości wniesienia środka zaskarżenia od decyzji Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie odwołania sędziego z delegacji do innego sądu ani nie wskazują przesłanek, jakimi powinien kierować się Minister Sprawiedliwości odwołując sędziego z delegacji. Instytucja delegacji sędziego ma zapewnić sprawne funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i rozwiązywać problem pilnych potrzeb kadrowych. Delegowanie sędziego przez Ministra Sprawiedliwości do innego sądu wymaga zgody tego sędziego i jest efektem uzgodnień również z prezesami właściwych sądów. W sytuacji odwołania sędziego z delegacji, bez jego zgody, decyzja została pozostawiona całkowitemu uznaniu Ministra Sprawiedliwości. Jak wynika z otrzymywanych skarg, obowiązujący mechanizm odwołania sędziego z delegacji może być wykorzystywany także jako forma kary lub nacisku na delegowanego sędziego, zwłaszcza w przypadku sędziów delegowanych do sądów wyższej instancji. W ocenie Rzecznika obecny kształt mechanizmu odwołania sędziego z delegacji narusza konstytucyjną zasadę równowagi władz, niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz prawa obywateli do rozpoznania ich sprawy sądowej przez niezwisły sąd. Ustawodawca powinien także zagwarantować procedurę służącą weryfikacji decyzji Ministra Sprawiedliwości o odwołaniu sędziego z delegacji. Rzecznik Praw Obywatelskich postuluje rozważenie wprowadzenia do Prawa o ustroju sądów powszechnych przepisów regulujących szczegółowo przesłanki i tryb odwołania sędziego z delegacji, jak również wprowadzenie możliwości wniesienia przez sędziego środka zaskarżenia do sądu na decyzję Ministra Sprawiedliwości.