Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W razie umorzenia postępowania z powodu przedawnienia karalności w sprawach o wykroczenia wszczętych przez oskarżyciela posiłkowego, koszty postępowania ponosi oskarżyciel posiłkowy. W ocenie Rzecznika przyjęte rozwiązanie nie spełnia standardów konstytucyjnych, zwłaszcza w sytuacji gdy przedawnienie karalności spowodowane jest przewlekłością działań organów procesowych. Trudno wówczas mówić o sprawiedliwym procesie i zachowaniu zasady równości wobec prawa.

Trybunał Konstytucyjny orzekł w 2005 roku o niekonstytucyjności analogicznej regulacji zawartej w kodeksie postępowania karnego. W konsekwencji wyroku Trybunału znowelizowano k.p.k. dodając przepis stanowiący, że w razie umorzenia postępowania w sprawach z oskarżenia prywatnego sąd może orzec, że koszty procesu ponosi oskarżony lub Skarb Państwa. Podobne rozwiązanie powinno znaleźć się w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. W 2014 roku Minister Sprawiedliwości w pełni podzielił pogląd RPO. Z przekazanych wówczas informacji wynikało, że prace nad zmianą przepisów prowadziła Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o przedstawienie informacji o podjętych pracach legislacyjnych.