Biuletyn Informacji Publicznej RPO

25 listopada 2025 r. w godz. 10:15-16:00 w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich odbędzie się konferencja "Powiat odporny na kryzysy. Znaczenie ośrodków interwencji kryzysowej w budowaniu silnych społeczności lokalnych". 

Wydarzenie będzie transmitowane online, transkrybowane na żywo oraz tłumaczone na polski język migowy.

Link do formularza rejestracyjnego (uczestnicy online)

Osoby zainteresowane osobistym uczestnictwem prosimy o wypełnienie formularza rejestracyjnego. Liczba miejsc ograniczona. 

Link do formularza rejestracyjnego (uczestnicy stacjonarni)

Wydarzenie jest organizowane we współpracy z Konwentem Dyrektorów Ośrodków Interwencji Kryzysowej, starostą pruszkowskim oraz Związkiem Powiatów Polskich.

O konferencji

Kryzys może zdarzyć się zawsze i niespodziewanie. Powódź, pożar, samobójstwo w szkole, wrogi dron na polu, wypadek z ofiarami śmiertelnymi… Nie da się większości takich zdarzeń przewidzieć, ale można się do nich przygotować tak, że pomoc nadejdzie sprawniej, taniej, a mieszkańcy zobaczą, że nie zostali sami.

Podczas konferencji zostaną przedstawione dobre praktyki, skuteczne rozwiązania dla powiatów w obszarze interwencji kryzysowej. Liczymy, że będą one stanowić zachętę dla powiatów do tworzenia i rozwijania ośrodków interwencji kryzysowej.

Ośrodki interwencji kryzysowej są wsparciem dla służb działających w czasie kryzysu. Żadna ze służb nie rozwiąże wszystkich problemów. Straż pożarna, policja, wojsko, pogotowie, organizacje pomocy humanitarnej – każda służba ma swoje pole działania.  Interwencja kryzysowa pomaga osobom przeżywającym traumę, kiedy ważne jest natychmiastowe, interdyscyplinarne wsparcie psychologiczne, prawne, społeczne. 

Bez interwencji kryzysowej negatywne skutki kryzysu trwają dłużej i są trudniejsze do przezwyciężenia. Mogą też wpływać negatywnie na ocenę władz samorządowych, podważać zaufanie do instytucji. To z kolei osłabia lokalną społeczność, jej siłę i zdolność do poradzenia sobie w kolejnej sytuacji kryzysowej. Interwencja kryzysowa wzmacnia odporność społeczną, przełamuje wrażenie osamotnienia w nieszczęściu.

Zapewnienie mieszkańcom wsparcia w formie interwencji kryzysowej to zadanie własne powiatu. Konferencja skierowana jest w sposób szczególny do władz samorządów powiatowych, a także osób, które w powiecie zajmują się zarządzaniem kryzysowym, tworzeniem systemu wsparcia społecznego dla osób i rodzin po krytycznych wydarzeniach życiowych.

Zapraszamy szczególnie te powiaty, które nie utworzyły jeszcze ośrodków interwencji kryzysowej lub świadczą pomoc interwencyjną w niepełnym zakresie. 

Zapraszamy ośrodki interwencji kryzysowej oraz podmioty, które współpracują z ośrodkami w środowisku lokalnym.

Mamy nadzieję, że organizowana w Biurze RPO konferencja stworzy przestrzeń do rozmowy o możliwych działaniach, które zwiększą dostępność i jakość wsparcia dla osób w kryzysie.

Ośrodki interwencji kryzysowej – warto wiedzieć

Działania ośrodków interwencji kryzysowej są interdyscyplinarne, niejednokrotnie „idziemy” ramię w ramię z takimi służbami, jak Policja, Pogotowie Ratunkowe, Straż Pożarna czy Straż Graniczna – podkreśla Katarzyna Wiśniewska, prezeska Konwentu Dyrektorów Ośrodków Interwencji Kryzysowej w Polsce. – Globalny charakter kryzysów i ich wielowymiarowość, wymagają podjęcia pilnych działań, aby wesprzeć system interwencji kryzysowej w Polsce – dodaje.

Żyjemy w świecie polikryzysów, kiedy wiele globalnych i osobistych kryzysów nakłada się na siebie, wpływając na zdrowie psychiczne mieszkańców i mieszkanek. Interwencja kryzysowa jest ważnym ogniwem polityki społecznej państwa. Od jej skuteczności zależy kondycja psychospołeczna obywateli, co ma realny wpływ na ekonomię państwa.

Interwencja kryzysowa to zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobieganie przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej (art. 47 ustawy o pomocy społecznej).

Nie bierze się tu pod uwagę dochodu rodziny – pomoc jest dla wszystkich.

W ramach interwencji kryzysowej udziela się natychmiastowej specjalistycznej pomocy psychologicznej, a w zależności od potrzeb – poradnictwa socjalnego lub prawnego, w sytuacjach uzasadnionych – schronienia do 3 miesięcy.

Ośrodki interwencji kryzysowej udzielają wsparcia osobom w trudnych emocjonalnie sytuacjach, wywołanych kryzysami rodzinnymi, trudnościami wychowawczymi, problemami psychospołecznymi (brak środków finansowych, bezrobocie, przemoc domowa, nadużywanie alkoholu), kłopotami emocjonalnymi (lęki, poczucie osamotnienia). 

Zapewnienie mieszkańcom wsparcia w formie interwencji kryzysowej to zadanie własne powiatu.  Tymczasem 55% powiatów nie powołało ośrodków interwencji kryzysowej – wykazała Najwyższa Izba Kontroli w raporcie „Wykonywanie zadań w zakresie interwencji kryzysowej na rzecz osób i rodzin przez powiaty” z 2021 roku. Zaledwie 30% skontrolowanych ośrodków świadczyło tego typu wsparcie przez całą dobę, co właściwie wykluczało udzielanie natychmiastowej pomocy interwencyjnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich w Wystąpieniu Generalnym z dnia 3 października 2024 r. skierowanym do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zwrócił uwagę, że wiele powiatów nie oferuje osobom potrzebującym wsparcia w formie interwencji kryzysowej. W ocenie RPO sytuacja wymaga pogłębionej analizy MRPiPS pod kątem rozważenia m.in. możliwości dofinansowania z budżetu tego zadania własnego samorządu powiatowego. RPO zwrócił także uwagę, że przepisy dotyczące interwencji kryzysowej są niedoprecyzowane. Nie określają m.in. szczegółowych zasad i norm funkcjonowania jednostek realizujących to zadanie, minimalnego zakresu usług, kwalifikacji osób je wykonujących.