Biuletyn Informacji Publicznej RPO

17 czerwca 2014 r. odbyła się konferencja pt. „ICF – nowe spojrzenie na człowieka”, zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Orzecznictwa Lekarskiego przy współudziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Biura WHO w Polsce oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Zaprezentowana międzynarodowa klasyfikacja ICF może stać się rozwiązaniem dla zmian w polityce społecznej, systemie ubezpieczeń społecznych i komercyjnych. ICF może także przyczynić się do długo oczekiwanych zmian w polskim orzecznictwie.

Dokument międzynarodowej klasyfikacji ICF – (International Classification of Functioning, Disability and Health). został przyjęty przez Światową Organizację Zdrowia podczas 54. Światowego Zgromadzenia Zdrowia w 2001 roku. Międzynarodowa klasyfikacja funkcjonowania, niepełnosprawności i zdrowia opisuje cechy charakterystyczne stanu zdrowia człowieka w kontekście jego indywidualnej sytuacji życiowej oraz wpływów otaczającego środowiska. ICF umożliwia zapis oceny funkcjonowania i niepełnosprawności w języku międzynarodowym w formie elektronicznej (kodów), co pozwala na porównanie wyników w skali jednostkowej i makro, również w różnych okresach czasu. Zastosowanie międzynarodowej klasyfikacji ICF ma istotne znaczenie dla sprawnego działania systemu ochrony zdrowia, a także polityki społecznej oraz systemów ubezpieczeń społecznych i komercyjnych.

Prof. Anna Wilmowska – Pietruszyńska (UR) podkreśliła, że dotychczas w naszym kraju niepełnosprawność była rozpatrywana wyłącznie z medycznego punktu widzenia. Natomiast goście zagraniczni z Norwegii i Szwajcarii, przedstawiając doświadczenia i korzyści związane z funkcjonowaniem ICF zwracali uwagę, że ICF dokonuje uniwersalizacji pojęć związanych z niepełnosprawnością. Podkreślali, że niepełnosprawność nie zależy tylko od dysfunkcji organizmu, ale również od interakcji z otoczeniem czy wpływu czynników środowiskowych. Wskazali też na rolę edukacyjną ICF w kontekście praw człowieka poprzez włączanie osób niepełnosprawnych do społeczeństwa oraz na konieczność zmiany mentalności i postrzegania niepełnosprawności. Przestrzegali przed ewentualnym automatycznym wprowadzaniem ICF i rozwiązań opartych na tym systemie - bez uwzględnienia warunków społeczno-ekonomicznych, w tym sytuacji na rynku pracy.

Dokonywanie oceny stanu zdrowia według jednolitej skali i wspólnych standardów jest niezbędne przede wszystkim z tego powodu, że system orzekania przekłada się na system przyznawania świadczeń.
Problem orzecznictwa jest ważny ponadto w systemie ubezpieczeń komercyjnych. Ujednolicenie systemu oceny stanu zdrowia przez specjalistów umożliwia transparentność orzekania, co wpływa na przewidywalność, a ten element jest kluczowy dla zakładów ubezpieczeń. Wiąże się on bowiem z kalkulowaniem składki i tworzeniem rezerw.
Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Jarosław Duda wyraził nadzieję, że obrady przyczynią się do gruntownych zmian w polskim systemie orzecznictwa. (DS.)

[Międzynarodowa klasyfikacja funkcjonowania, niepełnosprawności i zdrowia - ICF]