Biuletyn Informacji Publicznej RPO

IX.517.1000.2023

do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapewnienia pacjentom Krajowego Ośrodka Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym odpowiedniej do stanu zdrowia opieki medycznej.

Z informacji zgromadzonych przez Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że Ośrodek nie zatrudnia lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Natomiast lekarze zatrudnieni na stałe w KOZZD nie mają zawartych umów z Narodowym Funduszem Zdrowia. W związku z tym wystawiane przez nich skierowania nie zawierają numeru umowy z NFZ i są traktowane jak skierowania komercyjne, co wiąże się z ponoszeniem przez Ośrodek kosztów realizacji danej usługi. Wskazać należy, że stosownie do ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób , świadczenia zdrowotne, których nie można udzielić w Ośrodku, są udzielane osobie stwarzającej zagrożenie w pierwszej kolejności przez podmioty lecznicze dla osób pozbawionych wolności. Oznacza to, że koszty udzielanych świadczeń medycznych ponosi Służba Więzienna, a więc środki pochodzą z budżetu przyznanego przez Ministra Sprawiedliwości. Podkreślenia natomiast wymaga, że podmioty lecznicze działające w jednostkach penitencjarnych niekiedy również odmawiają przyjęć pacjentów KOZZD do szpitali przywięziennych – ze względu na to, że ci nie są skazanymi lub tymczasowo aresztowanymi, a zatem w ocenie Służby Więziennej nie powinni być leczeni przez więzienną służbę zdrowia. Z dalszych ustaleń poczynionych przez Rzecznika wynika, iż niejednokrotnie zdarza się, że zarówno publiczne, jak i prywatne placówki opieki zdrowotnej odmawiają przyjęcia pacjenta KOZZD. Jego pobyt w danym miejscu wiąże się bowiem z obecnością pracowników ochrony, co oznacza np. wyłączenie części placówki tylko na potrzebę przyjęcia jednego pacjenta KOZZD. Sytuacja ta budzi zaniepokojenie Rzecznika Praw Obywatelskich, gdyż może prowadzić do naruszenia prawa pacjentów KOZZD do zapewnienia właściwej do stanu zdrowia opieki medycznej. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie i odniesienie się do zakomunikowanego problemu.