Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Jak podały media, dane pracowniczki Instytutu Pileckiego, która chciała skorzystać ze statusu sygnalisty, miały być ujawnione jej przełożonemu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Takie działania mogą przeczyć samej idei sygnalizacji działań niezgodnych z prawem i wywierać tzw. efekt mrożący u osób, które rozważają dokonanie zgłoszenia naruszenia prawa
• Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Adam Krzywoń występuje w tej sprawie do minister kultury i dziedzictwa narodowego Marty Cienkowskiej

Na podstawie doniesień medialnych Rzecznik powziął informacje o ujawnieniu korespondencji skierowanej przez pracowniczkę Instytutu Pileckiego do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, czego skutkiem miało być jej odwołanie ze stanowiska. 

Z informacji medialnych wynika, że list skierowany przez nią do Ministra zawierał prośbę o zachowanie poufności i objęcie jej ochroną wynikającą z ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów.  W odpowiedzi miała zostać poinformowana, że jej zgłoszenie jest objęte ochroną wynikającą z tej ustawy. Następnie list miał zostać przekazany jej bezpośredniemu przełożonemu.

Ochrona poufności zgłoszenia jest jednym z podstawowych aspektów ochrony sygnalisty. Warunkuje ona zaufanie obywateli do systemu przekazywania informacji o naruszeniach prawa wynikającego z ustawy o ochronie sygnalistów. 

Rzecznik zdaje sobie sprawę, że nie każde pismo skierowane do organu za pomocą kanałów wyznaczonych do dokonywania zgłoszeń może zostać zakwalifikowane jako zgłoszenie zewnętrzne w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów.  Bardzo ważne jest jednak zapewnienie szczegółowej informacji o podejmowanych działaniach i ich skutkach osobie, która dokonuje zgłoszenia w zaufaniu, że zostanie objęta ochroną wynikająca z ustawy. 

Szczególnie istotne jest nieujawnianie informacji na temat samego sygnalisty osobom trzecim - bez wiedzy osoby, która przekazała daną informację. Takie działania mogą bowiem przeczyć samej idei sygnalizacji działań niezgodnych z prawem i dodatkowo wywierać efekt mrożący u osób, które rozważają dokonanie zgłoszenia naruszenia prawa.

ZRPO Adam Krzywoń zwrócił się do Pani Minister o stanowisko i szczegółowe informacje o wszelkich działaniach podjętych przez MKiDN. Prosi zwłaszcza o przesłanie kopii pisma skierowanego przez sygnalistkę do Ministerstwa wraz z kopią odpowiedzi i wszelkiej dalszej korespondencji. Pyta też o listę osób, które miały dostęp do pisma.

ZdS.564.12.2025