Biuletyn Informacji Publicznej RPO

28 września 2025 r. Międzynarodowy Dzień Osób Głuchych i Języka Migowego

Data:

Międzynarodowy Dzień Osób Głuchych i Języka Migowego to święto, które przypomina o kulturze, tożsamości i prawach osób Głuchych, zwłaszcza prawa do edukacji dwujęzycznej, zapewniania usług w polskim języku migowym oraz realnego wsparcia w sytuacjach kryzysowych.

Kadr z nagrania przedstawiający tłumaczkę języka migowego. Na kadr naniesiony jest symbol odtwarzania wideo - trójkąt w kole

Polska zobowiązała się do zapewnienia tych praw – poprzez m.in.: Konwencję ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, Ustawę o języku migowym i innych środkach komunikowania się czy Ustawę o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Mimo to osoby głuche nadal napotykają na bariery informacyjno-komunikacyjne.

Biuro RPO współpracuje z głuchymi działaczami na rzecz praw osób głuchych. W Biurze Rzecznika od lat działa Komisja Ekspertów ds. osób Głuchych, która zgłasza postulaty dot. wsparcia osób głuchych. Biuro popiera i podkreśla tegoroczne przesłania, inspirowane hasłami Światowej Federacji Głuchych z okazji międzynarodowego święta Głuchych:

  • "Nie ma praw człowieka bez praw do języka migowego" – polski język migowy jest fundamentem pełnego uczestnictwa w życiu społecznym.
  • Dwujęzyczna edukacja w szkołach – nauka w polskim języku migowym i języku polskim sprzyja pełnej integracji, minimalizuje problemy komunikacyjne, korzystnie wpływa na życie uczniów.
  • Dostęp do usług w języku migowym, także w sytuacjach kryzysowych – podmioty publiczne mają obowiązek prawny zapewniania dostępu tłumaczy i tłumaczeń w polskim języku migowym. Realizacja tych obowiązków oznacza równy dostęp do informacji, ale też bezpieczeństwa, zdrowia i życia.
  • Społeczności osób głuchych jako liderzy zmian — "nic o nas bez nas" to zasada, która podkreśla, że osoby głuche powinny prowadzić procesy decyzyjne i działania społeczne w sprawach ich dotyczących.

Zachęcamy wszystkie podmioty publiczne i społeczność lokalną do współpracy – w szczególności we wspieraniu edukacji dwujęzycznej, zapewnianiu dostępu do tłumaczeń i informacji w PJM oraz w codziennych kontaktach z osobami głuchymi.

Życzenia

Kadr z nagrania przedstawiający tłumaczkę języka migowego. Na kadr naniesiony jest symbol odtwarzania wideo - trójkąt w kole

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek wraz z Biurem RPO składają serdeczne życzenia całej społeczności osób głuchych: niech ten dzień stanie się okazją do wzrostu równości i dostępności. Życzymy, by polski język migowy był szanowany i obecny we wszystkich dziedzinach życia publicznego — edukacji, usługach, komunikacji kryzysowej i mediach.

Razem, z poszanowaniem i zaufaniem, możemy budować przyszłość opartą na zrozumieniu i dostępności dla wszystkich.


Osoby zainteresowane działaniem zapraszamy do kontaktu: cps@brpo.gov.pl. Można przesłać filmik w polskim języku migowym lub umówić się na rozmowę z wykorzystaniem wideo-tłumacza.

Autor informacji: Dyrektor Centrum Projektów Społecznych
Data publikacji:
Osoba udostępniająca: Krzysztof Michałowski
Data:
Operator: Krzysztof Michałowski