Zasady ochrony danych osobowych
Do Rzecznika Praw Obywatelskich może zwrócić się każdy, kto uważa, że jego lub innej osoby prawa lub wolności zostały naruszone przez działanie państwa, lub że jest nierówno traktowany z powodu tego, kim jest.
Aby Rzecznik mógł się zająć sprawą, musi znać dane osoby pozwalające na jej identyfikację.
Tymczasem 25 maja 2018 r. zmieniły się przepisy dotyczące ochrony danych osobowych, czyli informacji na nasz temat, które pozwalają nas identyfikować: np. imienia, nazwiska, adresu, numeru PESEL.
Unia Europejska wprowadziła wspólne dla wszystkich krajów członkowskich regulacje tak, byśmy wszędzie w Europie byli tak samo chronieni. Dane osobowe są bowiem niezwykle cennym dobrem we współczesnym świecie i sposób ich ochrony w dobie zmian technologicznych nie był już wystarczający[1].
Nowe przepisy (zwane RODO) nakładają na podmioty szereg obowiązków, między innymi trzeba informować obywateli, co dzieje się z ich danymi i kto nimi zarządza (jest ich administratorem)[2].
CZY PODANIE DANYCH OSOBOWYCH JEST OBOWIĄZKIEM?
Zwracając się do Rzecznika trzeba podać swoje dane. Wynika to z ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich (art. 10)[3].
Poza podstawowymi danymi Rzecznik może też dostawać inne informacje. To zależy od sprawy, jaką ma się zająć, ale też od sposobu, w jaki się do Rzecznika zwrócimy. Jeśli wniosek złożymy mailem, Rzecznik będzie znał nasz adres poczty elektronicznej. Jeśli skorzystamy z elektronicznej platformy do załatwiania spraw urzędowych ePUAP, Rzecznik pozna też numer PESEL.
DLACZEGO RPO PRZETWARZA DANE OSOBOWE?
Rzecznik zbiera dane, by móc się zająć powierzonymi mu sprawami.
Poza tym do Rzecznika można się zgłosić z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, a także z petycją[4].
DLACZEGO RPO PRZETWARZA DANE OSOBOWE?
Rzecznik wykorzystuje przekazane mu dane osobowe do załatwiania spraw indywidualnych. Decyzje nie są podejmowane ich w sposób zautomatyzowany, w tym nie przypisuje nas do grup osób o podobnych potrzebach czy sposobie życia (nazywa się to profilowaniem).
OD KOGO RPO OTRZYMUJE DANE OSOBOWE?
Dane osobowe może zgłosić sam zainteresowany, ale mogą je też podać inne osoby – te, które za nas zgłaszają sprawę. Dane muszą też podać te instytucje i podmioty, do których Rzecznik zwraca się wypełniając swoje zadania.
KOMU RPO PRZEKAZUJE DANE OSOBOWE?
Tym, którzy mają mu udzielić informacji w załatwianej sprawie, to np.: prokuratura, organy nadzoru, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej.
W ograniczonym zakresie RPO może udzielić dostępu do danych firmom (podmiotom), które obsługują jego Biuro. Chodzi np. o systemy informatyczne czy obsługę pocztową. Udostępnienie danych może się odbywać wyłącznie na podstawie umów i ustalonych zasad.
JAK DŁUGO RPO PRZECHOWUJE DANE OSOBOWE?
Przez 10 lat od zakończenia sprawy. Wynika to z zasad – Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt (JRWA). Wyjątkiem są sprawy wybrane do wieczystego przechowywania – obowiązek ten wynika z przepisów o archiwach[5].
JAKIE PRAWA PRZYSŁUGUJĄ OSOBIE, KTÓREJ DANE OSOBOWE POSIADA RPO?
Możemy zwrócić się o informacje na temat swoich danych osobowych, w tym o dostęp do nich, o sprostowanie lub ograniczenie ich przetwarzania. Mamy również prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możemy zwrócić się do sądu, jeżeli uznamy, że przetwarzanie naszych danych odbywa się z naruszeniem prawa.
KONTAKT
W przypadku pism kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich administratorem jest Rzecznik Praw Obywatelskich z siedzibą w Warszawie przy Al. Solidarności 77[6].
W Biurze RPO wyznaczony został Inspektor Ochrony Danych. Dane kontaktowe: inspektorochronydanych@brpo.gov.pl.
[1] rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U.UE.L.2016.119.1), inaczej RODO,
[2] art. 13 i 14 RODO. Więcej informacji o Rzeczniku Praw Obywatelskich oraz o tym, jak chronione są dane osobowe w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, dostępne są pod adresem: bip.brpo.gov.pl,
[3] ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2018 r. poz. 2179 tj. ze zm.),
[4] zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429 tj. z późn. zm.) i z ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 870 tj. z późn. zm.),
[5] ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2019 r. poz. 553 tj. ze zm..),
[6] dane osobowe przetwarzane są na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c oraz art. 9 ust. 2 lit. g RODO.