Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej w sprawie możliwości wyłączenia mechanizmu CAPTHA dla użytkowników Bezpłatnego Dostępu do Internetu.

Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o ponowne przeanalizowanie problemu przedstawionego w wystąpieniu z dnia 22 lipca br. Wbrew wyjaśnieniom przekazanym w odpowiedzi, należy stwierdzić, że jedyną akceptowaną przez operatora Bezpłatnego Dostępu do Internetu (BDI) okolicznością pozwalającą na wyłączenie mechanizmu CAPTHA jest legitymowanie się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Stosowana przez operatora BDI praktyka zmusza osoby starsze, które nie legitymują się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności do przejścia niejednokrotnie długiej i żmudnej procedury administracyjnej zmierzającej do jego uzyskania. Powoduje to wątpliwości, czy działania operatora BDI są zgodne z podstawowym założeniem Bezpłatnego Dostępu do Internetu, którym jest realizacja postulatu dostarczenia tzw. Internetu socjalnego, czyli umożliwienie dostępu do Internetu osobom wykluczonym cyfrowo.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (17.10.2014 r.) wyjaśniła, że do Urzędu Komunikacji Elektronicznej wpłynęło wiele skarg i zapytań abonentów w sprawie zasadności wprowadzenia mechanizmu CAPTCHA oraz czytelności kodów. W wyniku interwencji podjętej przez Prezesa UKE, od 15 maja 2014 r. forma prezentacji kodów CAPTCHA została uproszczona przez wprowadzającą je spółkę. Kody te stały się bardziej czytelne i nie nastręczają większości użytkownikom trudności w odczytywaniu. Spowodowało to również spadek skarg abonentów do Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Ze względu na ogólnodostępny i socjalny charakter samej usługi, BDI jest jednym ze środków realizacji określonego, strategicznego celu, tzn. likwidacji barier powodujących wykluczenie cyfrowe. Sama usługa BDI nie stanowi jednak zupełnego rozwiązania problemu wykluczenia cyfrowego różnych potencjalnych grup użytkowników.
Wprowadzenie do obecnie obowiązującej procedury wyłączającej mechanizm CAPTCHA rozwiązań dopuszczających inne osoby niż te, które posiadają dokument stwierdzający znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności ze względu na stan narządu wzroku, byłoby w ocenie Prezesa UKE posunięciem niosącym za sobą zbyt duże ryzyko ponownego wystąpienia problemu wykorzystywania usługi BDI w sposób niezgodny z jej przeznaczeniem, gdyż mogłoby dochodzić do nadużywania zaświadczeń lekarskich, które można uzyskać w prostszy sposób aniżeli orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Jeżeli użytkownik BDI zwróci się z wnioskiem do Spółki, wskazując na rzeczywiste ograniczenia w korzystaniu z usługi BDI, związane ze stanem narządu wzroku, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w ramach indywidualnego rozpatrzenia sprawy Spółka wyłączyła mechanizm CAPTCHA. Decyzja taka leży jednak w wyłącznej gestii samej Spółki.